علیرضا محمدلو: مدرس مؤسسه آموزش عالی ساعی گرگان
الناز قلندری: دانشجوی کارشناسی پیوسته مهندسی چوب و کاغذ مؤسسه ساعی گرگان

چكيده

طراحی بسته­ بندی عامل تأثیر­گذار در فروش هر محصولی است که باید مطابق با سلیقه مخاطبانش به انجام برسد. در این مقاله به معرفی مقوای توپر مطابق با الزامات، استانداردها و کاربردی که امروزه در صنعت بسته ­بندی دارد، پرداخته شده است. بنابراین، استفاده از مواد اولیه مناسب و مطابق با استانداردهای معتبر نیز یکی از الزامات مهم می­باشد. موادی که در سطوح مختلف بسته­ بندی اعم از اولیه، ثانویه و تکمیلی یا توزیعی بیشترین مصرف را در صنایع مختلف تولیدی اقلام دارد. اطّلاع داشتن از ویژگی­های این مواد و فرآیند تولید آن در هنگام انتخاب و مصرف برای بسته­ بندی اقلام مختلف، تولیدکنندگان محصولات را برای عرضه با کیفیت خوب راهنمایی می­نماید.

معمولاً وزن پایه انواع مقوا بیشتر از 150g/m2 است. البته استثناهایی نیز وجود دارد مثل بسیاری از مقواهای روکش و لایه میانی کنگره­ای که می­تواند وزن پایه کمتر از100g/m2 داشته باشد.

مقوای ساده(لاینر بورد) مقوای نسبتاً سبک وزنی است که معمولاً به عنوان لایه ­های بیرونی مقوای کنگره­ای و به عنوان بسته­ بندی مصرف می­شود سازمان بین­ المللی استاندارد [3](ISO) این مرز را وزن پایه(گرماژ) 224g/m2)) تعیین کرده است. در نتیجه موادی با وزن پایه بیش از این مقدار، مقوا به شمارمی­ آیند.

 

واژه هاي كليدي

مقوای توپر، بسته­ بندی، فوردرنیر و کاغذ.

1- مقدمه

از اوایل قرن هجدهم میلادی، از نوعی مقوا استفاده می شد که از تکّه­ های الیاف کنف درست می­کردند. استفاده از این نوع مقوا تا جنگ جهانی دوم نیز معمول بود. این نوع مقواها، بسیار محکم و سخت بوده و به آسانی از دیگر مقواها تمیز داده می­شوند(برای صحافی کار برد دارند). امروزه اغلب جلدها از مقوا ساخته می­شوند. مقوای استاندارد به سنگینی 205g/m2 است؛ اما انواعی در گستره 112 تا 439g/m2  نیز تولید و به بازار می­آید]1[.

مقوای توپر از ابتدا برای بسته ­بندی­ هایی که جهت نقل و انتقال بوده، مورد استفاده قرار می­گرفت. این مقوا سفت، ترد، شکننده و مقاوم در برابر آب(ولى نه رطوبت ناپذير کامل) و ضخامت آن از 8/0 تا 4 یا 5/4 میلی­متر و وزن پایه آن از 550 تا 3000 گرم بر متر مربع می­باشد. مقوای توپر همچنین چندین مرحله پوشش­ دهی می­شود. این مقوا بیشترین ضخامت را زمانی دارد که از دو یا چندین لایه کاغذ و مقوا با هم استفاده شود. هدف از این کار، بهبود مقاومت مورد نیاز برای کاربرد نهایی محصول است. از سوی دیگر، برخی از ویژگی­های ظاهری این مقوا عبارتند از: سفیدی، برّاقیّت، رنگ و گاهی نیز درخشش. البته مات بودن مقوا هم مهم است؛ اما هرگز به طور قطعی مورد ملاحظه قرار نمی­گیرد زیرا همه­ ی مقواها، ذاتاً مات هستند. در هر حال، اگر قرار باشد یک مقوای جعبه ­سازی چندلا ظاهر خوبی داشته باشد، لایه ­های بیرونی آن باید به اندازه کافی مات باشند تا لایه­ های پرکننده ­ی تیره­ تر را مخفی نگه دارند. در مورد خواص ظاهری مقوا، مشخصات منحصر به فردی وجود ندارد]1[.

مقوای توپر به ­وسیله یک ماشین چند لایه بزرگ ساخته می­شود که در این ماشین، می­توان از چندین توری شکل­ گیری فوردرنیر و یا ترکیبی از روش ­های شکل­ گیری استفاده نمود.

3- International organization for standardization