Andrew Manly مدیر AIPIA
سیاره زمین به سرعت در حال گرم شدن است و این موضوع پیامدهای مستقیمی بر ما خواهد داشت چنانچه اقدامی برای آن انجام ندهیم. حالا که به این جمعبندی رسیدهایم نیاز است تا آن را به سرعت خنک کنیم و بستهبندی نیز در این میان باید نقش مهم خود را ایفا کند. صنعت هم تا حدی این موضوع را درک کرده است. میگویم تا حدی چراکه به نظر میرسد دستور جلسه و برنامه کاری صنعت بستهبندی تقریبا به صورت کامل توسط پلاستیک گریزان یا متنفرین از پلاستیک به سرقت رفته است. این بخش مزیتهای بسیار زیاد بستهبندیهای پلاستیکی، منعطفها، سختها و نیمهسختها را از یاد برده است.
علت اینکه ما بستهبندیهای انعطافپذیر داریم این است که سبک هستند، به راحتی تولید میشوند و میتوان آنها را در حجمهای بالا حمل کرد. مهمتر اینکه میتوانند گستره بسیار زیادی از محصولات را در خود بستهبندی و محافظت کنند و چنانچه به درستی جمعآوری شوند میتوان آنها را بازیافت و تبدیل به انرژی کرد. هیچ کس در صنعت ناآگاه نیست که چنانچه به درستی دور انداخته و از بین برده نشوند تبدیل به یک مشکل میشوند. اما جمعآوری و بازیافت مشکل همه است و نه فقط تولیدکنندهها.
ما از بستههای تکمصرفه استفاده میکنیم چراکه از تولید ضایعات زیاد جلوگیری میکنند. و علم نشان میدهد که ضایعات غذا تاثیر به مراتب بیشتری بر محیط زیست در بحث انرژی و مصرف آب میگذارند چه رسد به خطرات دفن. علاوه بر این، ساشههای یک نفره نمک در کشورهای جهان سوم به راحتی در دسترس و قابل تهیه است برای کسانی که نمیتوانند به صورت حجمی این محصول را از فروشگاه بخرند و نه ذخیره کنند.
صلح سبز از ما میخواهد که تقریبا تمام بستههای پلاستیکی را از گردونه خارج کنیم. آنها همچنین میخواهند تا خوردن پروتئین ازجمله گوشت قرمز را متوقف کنیم. به نظر من هیچ مبنای علمی منطقی برای این موضوع وجود ندارد. پلاستیکها ویژگیهایی دارند که هیچ نوع بستهبندی دیگری قادر به ارایه آنها نیست. ممکن است که آلومینیوم جایگزین خوبی در بسیاری از مواقع باشد اما طرفداران محیطزیست معتقدند که تاثیر استخراج آلومینیوم اولیه بسیار زیاد است. پاسخ من این است: شما نمیتوانید همه کالاها و محصولات را درکاغذ یا مقوا بخرید. آلومینیوم حدود 100 درصد قابل بازیافت است.
برای اینکه متوجه شوید که چه انحراف و نسخه گزینشی از علم به خورد مردم داده میشود بد نیست بدانید که منبع اصلی گاز متان درجهان گاوها نیستند بلکه تالابهای طبیعی و کشتزارهای برنج هستند. آیا صلح سبز میخواهد آنها را نیز ممنوع کند؟
آسیب زیادی در حال وارد شدن به بخش بستهبندی است چراکه موضوع پایداری بسیاری از نوآوریها در بخشهای دیگر بستهبندی را در نطفه خاموش کرده است. نوآوریهایی که میتوانند مزیتهای بسیاری برای صاحبان برند و مصرفکنندگان به ارمغان بیاورند. به عنوان مثال فناوری سنجش موقعیت و شرایط، همچنین فرمولاسیون فیلم برای افزایش طول عمر محصول که میتوانند سالانه تا 30درصد از دورریز غذا در جهان جلوگیری کنند. اقتصادهای پیشرفته بدترین هستند چرا که ما کماکان معتقدیم تاریخهای فروش تا (sell by) و استفاده تا (use by) دقیق هستند. در حالی که اغلبشان نیستند.
جالب و عجیب است که پذیرش و تصویب برخی از این فناوریهای ساده میتوانست سود بسیاری را هم برای خردهفروشان و هم تولیدکنندگان غذا به ارمغان بیاورد و همزمان غذای کمتری در چرخه توزیع از دست برود و به عقیده من میتوانست تلاش ناخوشایند تخفیف دادن به غذاهای در حال پایان تاریخ مصرف نیز کنترل شود.
مطلقا هیچ منطقی درحذف پلاستیک و جایگزینی آن با سایر مواد اولیه بستهبندی وجود ندارد چنانچه تاثیر زیستمحیطی حرکت به سمت شیشه یا فلز یا مقوا به درستی ارزیابی نشده باشد و مفید بودن آن به اثبات نرسیده باشد. در حالی که مطمئن هستم برخی از اینها در جریان هستند اما قانع نشدهام که بسیاری از شرکتها در این مسیر حرکت میکنند. این شرکت ها جریان را اینگونه میبینند که بهتر است تا در گزارش CSR (مسوولیت اجتماعی شرکت) کار خوب را انجام داده باشند. اینکه این سبزشویی است یا تنها واکنشی به فشارهای بیرونی، قضاوت را به عهده دیگران میگذارم.
البته که ما باید پلاستیک را از اقیانوسها دور نگه داریم، از تلاشهای ناموفق گذشته بیاموزیم و تا جای ممکن از حجم بستهبندیها بکاهیم. اما بیایید به این موضوع به صورت علمی فکر کنیم و به دلایل اصلی ایجاد ضایعات بپردازیم. سیستمهای معیوب جمعآوری و بازیافت زباله همراه با نبود آگاهی عمومی در مصرف کنندگانی که حتی لفاف بسته بندی شیرینی کوچک آنها نیز مهم است هم باید در نظر گرفته شوند. چیزی که ما احتیاج داریم نگرشی متعادل است نه واکنشهای عصبی و راهکارهای در بسیاری مواقع نامعقول. در نهایت اینکه من نمیخواهم پیرمرد بدخلق بستهبندی باشم (اشاره به سریال تلویزیونی Grumpy Old Man) و بگویم که از نیهای کاغذی متنفرم! آنها بعد از مدتی شل و وارفته میشوند و طعم خوش نوشیدنی در دهان من را از بین میبرند. من بستهای از نیهای پلاستیکی را در جیب دارم و دقت میکنم تا بعد از استفاده آنها را به درستی دور بیاندازم.