از آنجایی که تلاشها برای کاهش (reduce) و بازیافت (recycle) ضایعات بستهبندی نمیتواند راهکاری کامل ارایه دهد، برخی در درون صنعت بیشتر از قبل به دنبال استفاده مجدد (reuse) هستند تا بهعنوان بخشی جدید به راهکار اصلی اضافه کنند. گزارش جدید از Smithers با نام «آینده بستهبندیهای قابل پر کردن و استفاده مجدد» به حرکت به سمت اقتصاد دایرهای میپردازد که معتقد است شرکتها باید بستهبندیهای یکبار مصرف را با بستهبندیهای قابل استفاده مجدد جایگزین کنند.
بستههای قابل استفاده مجدد در واقع به ظروف پلاستیکی بادوامتر یا یک ظرف فلزی یا شیشهای اطلاق میشود که میتوان آن را در فروشگاه یا خانه مصرفکننده دوباره پر کرد و یا به فروشگاهی که از آن خریداری شده بازگرداند. اگرچه برای اینکه یک برنامه استفاده مجدد به درستی کار کند، مصرفکنندگان به سادگی و راحتی نیاز دارند.
بر پایه دادههای Smithers بسته بندی های قابل پر کردن و استفاده مجدد، فروشی در حدود 35.1 میلیارد دلار در سال 2017 داشتهاند و با رشد میانگین سالانه 3.4 درصد به 40.1 میلیارد دلار در سال 2021 رسیدند. فروش بستهبندیهای قابل پر کردن و استفاده مجدد در سال 2022 حدود 42 میلیارد دلار بود که مطابق با پیشبینیها با رشد سالانه 5 درصدی بین سالهای 2027-2022 به رقم 53.5 میلیارد دلار خواهد رسید. مطابق با آمار فروش بستهبندیهای قابل استفاده و پر کردن مجدد، حدود 4 درصد از فروش کل بستهبندی درجهان در سال 2021 بوده است. در 2027 سهم فروش این نوع بستهبندیها از آمار جهانی احتمالا به 4.2 درصد خواهد رسید.
تعداد زیادی از پیشرفتهای کوچک در استفاده و پرکنی مجدد در بستهبندیهای مصرفی قابل استفاده مجدد، از سال 2017 به بعد پدید آمدهاند اما هنوز باید کارهای زیادی انجام شود. اگر قرار باشد که پر کردن و استفاده مجدد به جریان اصلی تبدیل شود، آزمایشات بیشتر و گسترش پروژههای آزمایشی درخصوص وسایل روزمره خانگی باید در دسترس و آزمایش مصرفکنندگان قرار گیرد.
یک مدل استفاده مجدد وجود ندارد که با همه محصولات و در هر شرایطی بتوان آن را به کار گرفت. مصرفکنندگان مختلف نیازها و خواستههای متفاوتی دارند آن هم بسته به مجموعهای از عوامل- کجا زندگی میکنند، چگونه خرید میکنند و چه میخرند. به همین ترتیب، گروههای متفاوت کالایی ممکن است در فروشگاه بهتر کار کنند و یا در منزل و برعکس.
موفقیت بستگی به سازگاری و انطباق راهکارها، حذف موانع ورودی و ساده نگه داشتن سیستم تا حد امکان دارد.
همکاری مدنی و صنعتی
همکاری و هماهنگی برای انجام ابتکارات در بخش بستهبندیهای قابل استفاده مجدد، ضروری است. این شامل پذیرش و تمایل به حمایت از جانب خردهفروشیها، تولیدکنندگان، سرویسهای ارسال، سازمانهای جامعه مدنی و البته مصرفکنندگان میشود.
همچنین نقش مهمی برعهده دولتها بهویژه در کمک به ارتقای نوآوری و تشویق سرمایهگذاری وجود دارد. مصرفکنندگان همچنین در نظرسنجیها نشان دادند که از خدمات پر کردن مجدد استقبال میکنند یا قبلا از آن استفاده کردهاند اما تعداد کمی از آنها بهطور مداوم و به صورت عادت به کار میگیرند.
پیشرفت در فناوری
پیشرفتهای اخیر در فناوریهای مرتبط با بستهبندیهای قابل پرکردن و استفاده مجدد شامل ماشینآلات برای شستشو و پرکنی بهتر، بهبود طراحی و دوام بستهبندیهای قابل پرکنی مجدد و معرفی تدریجی برنامههای گوشیهای هوشمند برای تسهیل پذیرش بستهبندیهای قابل استفاده مجدد توسط مصرفکنندگان میشوند.
در آینده، استفاده از بستهبندیهای هوشمند، برنامههای گوشی هوشمند و فناوری ردیابی و رهگیری احتمالا در فضای بستهبندیهای قابل استفاده مجدد، بیشتر خواهد شد.
بازارهای مواداولیه
شیشه با فاصله، پرمصرفترین ماده اولیه مورد استفاده برای تولید بستهبندیهای قابل پر کردن و استفاده مجدد، از تجارتهای قدیمی و باسابقه تا بخش بازار مصرفی است. پلاستیک دومین بخش بزرگ است که همراه با فلز تا حد زیادی محدود به بطریهای آب قابل استفاده مجدد شده است.
پلاستیک بزرگترین بخش در ماده اولیه برای استفاده در تولید بستهبندیهای قابل پر کردن و استفاده مجدد در بازارهای در حال رشد است که با فاصله نزدیکی توسط شیشه و فلز دنبال میشود. فلز بزرگترین بخش از نوع ماده اولیه برای ظروف و بشکههای فله متوسط صنعتی/ ترانزیت بازسازی شده است که توسط بشکههای پلاستیکی تعقیب میشوند.
فروش جهانی بستهبندی قابل پر کردن و استفاده مجدد در بازارهای باسابقه، درصد سهم برحسب مواداولیه، 2021
بازارهای مصرف نهایی
بستهبندی قابل پرکنی و استفاده مجدد به دو بخش عمده در دو بازار تقسیم میشوند، بازارهای باسابقه یا توسعهیافته و بازارهای در حال رشد. بازار بالغ، صنایع B to C و بازارهای صنعتی/ ترانزیتی B to B را پوشش میدهند. بخش بازارهای باسابقه B to C شامل سه بخش مصرفی نهایی با بستهبندیهای نوشیدنی، بهداشت منزل و بهداشت شخصی (اغلب بازارپرکنی مجدد ژاپن) میشود.
محصولات مصرفی بستهبندی شده شامل بهداشت منزل و بهداشت شخصی، خط مقدم بستهبندیهای قابل استفاده مجدد در بازارهای در حال توسعه را شکل میدهند. محصولاتی که با استفاده از مواداولیه قابل استفاده مجدد یا کاملا قابل بازیافت مانند پلاستیکهای سخت، فلز، شیشه و پلاستیکهای مهندسی شده بستهبندی شدهاند.
با این حال صنعت غذا در بهکارگیری بستهبندیهای قابل پر کردن و استفاده مجدد به نسبت کند بوده است. در این بخش از صنعت تعداد زیادی از پروژههای آزمایشی با استفاده از مدلهای تجاری همانند پرکنی در منزل، بازگشت به فروشگاه یا پرکنی دوباره در فروشگاه در ایستگاههای شارژ مجدد، در حال انجام هستند. محصولات غذایی ارایه شده در بستهبندیهای قابل استفاده و پرکنی مجدد عمدتا بر روی غذاهای خشک متمرکز بودهاند. از 2021، اگرچه، سایر محصولات غذایی کمکم در بستهبندیهای قابل استفاده و پرکنی مجدد عرضه شدهاند، محصولاتی همچون سسها و کرمها، غلات، مرباها، شیرینیها و تنقلات ترشمزه.