دستگاههای FFS به یکی از فناوریهای ضروری در صنعت بستهبندی مدرن مواد غذایی تبدیل شدهاند و کارایی، یکنواختی و انعطافپذیری بینظیری ارایه میدهند. این دستگاهها با ترکیب سه عملکرد اصلی شکلدهی، پر کردن و درزبندی در یک سیستم خودکار، بهطور قابلتوجهی میزان نیروی انسانی، ضایعات و خطر آلودگی را کاهش داده و بهرهوری را افزایش میدهند.

از میان فناوریهای پرکاربرد در بستهبندی، دستگاههای Form-Fill-Seal (FFS) هستند که فرآیند شکلدهی بسته، پر کردن آن با محصول و درزبندی را در یک عملیات پیوسته انجام میدهند.
دستگاههای FFS (که گاهی Flow-Wrap نیز نامیده میشوند) بهطور کلی به دو دسته تقسیم میشوند:
- دستگاههای Vertical Form-Fill-Seal (VFFS)
- دستگاههای Horizontal Form-Fill-Seal (HFFS)
هر دو نوع VFFS و HFFS نقش مهمی در برآورده کردن نیازهای متنوع بستهبندی مواد غذایی ایفا میکنند.
1. دستگاه بستهبندی Vertical Form-Fill-Seal (VFFS)
دستگاه Vertical Form-Fill-Seal (VFFS) سیستمی خودکار است که کیسهها را از رول تخت فیلم تشکیل میدهد، آنها را با محصول پر میکند و درزبندی میکند — تمام این مراحل در جهت عمودی انجام میشود.
این نوع دستگاه بهطور گسترده برای بستهبندی محصولات غذایی و غیرغذایی که به بستهبندی انعطافپذیر نیاز دارند، استفاده میشود.
مراحل عملکرد دستگاه VFFS:
- تغذیه / باز کردن فیلم
- شکلدهی )به کمک forming collar و forming tube)
- درزبندی عمودی
- درزبندی پایین (اولین درز افقی)
- پر کردن (توزیع محصول)
- گازدهی / تزریق گاز )در صورت استفاده از MAP(
- درزبندی و برش بالایی
- تخلیه و بازرسی
اگر از سیستم گازدهی یا MAP استفاده شود، گاز درست پیش از درزبندی نهایی به داخل کیسه تزریق میشود تا هوای داخل بسته را جایگزین کرده و ماندگاری محصول را افزایش دهد.
2.دستگاه بستهبندی Horizontal Form-Fill-Seal افقی (HFFS)
مراحل عملکرد دستگاه HFFS:
فرآیند Horizontal Form-Fill-Seal (HFFS) بهصورت افقی و پیوسته انجام میشود — بسته را شکل میدهد، پر میکند و درزبندی میکند. این روش معمولا برای محصولات جامد، صاف یا دارای شکل خاص مانند بیسکویت، شکلات، پنیر یا تجهیزات پزشکی استفاده میشود.
مراحل کلیدی در فرآیند HFFS:
- تغذیه / باز کردن فیلم
- شکلدهی فیلم
- بارگذاری محصول
- گازدهی (اختیاری)
- قرار دادن فیلم بالایی
- درزبندی و برش
- تخلیه و بازرسی
تفاوت مراحل عملکرد بین دستگاههای VFFS و HFFS
• حرکت فیلم: عمودی (VFFS) در برابر افقی (HFFS)
• شکلدهی فیلم: تیوبی در VFFS در برابر پاکت یا سینی در HFFS
• بارگذاری محصول: از طریق سقوط با نیروی گرانش در VFFS در برابر بارگذاری جانبی یا نوار نقالهای در HFFS
• الگوی درزبندی: پشت + بالا/پایین در VFFS در برابر پایین + عرضی یا بالا در HFFS
• تخلیه: به سمت پایین در VFFSدر برابر به سمت جلو HFFS