هنر بسته بندی / بین الملل: در قلب شهر گوادالاخارا در مکزیک، انقلابی آرام زیر آفتاب در حال شکلگیری است. در میان زمینهایی پوشیده از کاکتوس «نُوپال»، مهندس شیمی، Sandra Pascoe Ortiz ، مادهای ابداع کرده که میتواند نگاه ما به پلاستیک را برای همیشه تغییر دهد — آن هم با حذف کامل آن. اختراع او نه از نفت و سوختهای فسیلی، بلکه از عصارهی کاکتوس ساخته شده است.

قهرمان این نوآوری، کاکتوس nopal است — همان کاکتوسی که هم در غذاهای سنتی مکزیکی حضور دارد و هم در طبیعت این کشور به وفور دیده میشود. با استخراج شیره غلیظ و چسبناک از برگهای سبز و گوشتی این کاکتوس، اورتیز توانسته فیلمی انعطافپذیر و بادوام، شبیه پلاستیک تولید کند. اما برخلاف پلاستیکهای سنتی، این ماده بهطور کامل تجزیهپذیر است — و به سرعت مانند یک برگ خشکیده به زمین بازمیگردد.
آنچه این پلاستیکِ ساختهشده از کاکتوس را شگفتانگیز میکند، سرعت تجزیه آن است که در خاک، ظرف تنها دو تا سه ماه ناپدید میشود و در آب، کمتر از یک هفته طول میکشد تا حل شود. نه میکروپلاستیکی باقی میماند، نه اثر سمی و نه هیچ زبالهای. حتی بهتر از همه اینکه این ماده کاملا قابل خوردن است — بدون هیچ خطری برای حیاتوحش یا آبزیان.
فرآیند تولید این ماده نیز کاملا پایدار و دوستدار محیط زیست است. تنها برگهای بالغ کاکتوس برداشت میشوند تا گیاه بتواند به رشد خود ادامه دهد. شیرهی استخراجشده با مومهای طبیعی، پروتئینها و گلیسیرین ترکیب شده، سپس بهصورت ورق درآورده و خشک میشود — بدون مواد شیمیایی مصنوعی، بدون پسماند صنعتی، و با کمترین مصرف انرژی. این یک راهحل پاک، محلی و مناسب با اقلیم خشک مکزیک است.
امروزه این پلاستیک زیستتجزیهپذیرِ کاکتوسی در حال آزمایش برای استفاده در کیسههای خرید، بستهبندی مواد غذایی و حتی بستهبندی خوراکی است. برای جوامع ساحلی و روستایی که با بحران آلودگی پلاستیکی روبرو هستند، این نوآوری میتواند دگرگونکننده باشد — تبدیل یک گیاه بومی به ابزاری برای بازسازی محیط زیست.