بسته‌بندی‌های هوشمند به کدام سو می‌روند؟

از محافظت محصول و پایداری تا تجربه مصرف‌کننده و ایمنی غذا- بسته‌بندی‌های هوشمند در صف مقدم بسیاری از اتفاقات در بسته‌بندی امروزی هستند.هنگامی که صحبت از نقش بسته‌بندی در محافظت و احراز هویت محصول به میان می‌آید، نمی‌توان از سهم بالای آن چشم‌پوش کرد چراکه اغلب پای کلاهبرداری گروه‌های جنایتکار و یا سازمان‌یافته به میان می‌آید.

در سال 2021، در ایلینویز آمریکا، عملیاتی با نام نیش مورد اجرا درآمد. این عملیات منجر به کشف عملیات غیرقانونی خردکردن ظروف و سینی‌های قابل استفاده مجدد شد که توسط شبکه‌ای به تعداد 30 کامیون و تعدادی خودرو مجزا انجام می‌شد. ارزش ظروفی که آسیاب می‌شوند به صدها هزار دلار بالغ می‌شد. عملیات به کمک IFCO SYSTEMS و پلیس انجام گرفت. ابزارهای ردیابی پیشرفته‌ای که به ظروف IFCO چسبانده شده بود، باعث شناسایی مکان دزدها و دستگیری آنان شد. این مطلب بدین‌خاطر بیان شد که گفته شود سازمان‌های فعال درچرخه ارزش بسته‌بندی نیز به مقابله با جعل و دزدی برخواسته‌اند.

Digimarc Corporation به تازگی خبر از رونمایی راهکار دیجیتال خود با نام Brand Integrity داده است که به برندها و خریدارانشان راه‌های منعطف‌تر و پیچیده‌تری برای تایید هویت محصولاتشان معرفی می‌کند. نگرش داده‌محور Digimarc مشتمل بر احیای یک هویت دیجیتال سریال‌دار برای هر محصول است که می‌توان آن را در فضای ابری ردیابی کرد و نیز به آنها از طریق تفنگ‌های دیجیتال ازجمله واترمارک‌های دیجیتال Digimarc، دسترسی پیدا کرد.

در این میان در تلاش برای نبرد با جعل در بخش دارویی، پروفسور Willian Grover از دانشگاه California’s Riverside، بخش مهندسی بایو، به فرآیند فعلی تولید دارو کاری ساده را افزوده است که توسط آن یک شناسه فیزیکی خوراکی و قابل دسترس به هر قرص افزوده می‌شود. Candy Code از صدها دانه‌ ریز رنگی ارزان‌قیمت تشکیل شده که در حالت معمول به دسر یا شیرینی اضافه می‌شود. این ماده به صورت رندوم بلافاصله بعد از تولید به قرص افزوده می‌شود و الگوی خاصی ایجاد می‌کند که در قرص‌های دیگر تکرار نمی‌شود و منحصربه‌فرد است. این‌کد می‌تواند هر قرص را متمایز از قرص‌های دیگر کند که به‌طور جداگانه قابل شناسایی است.

تجربه مشتری

زمانه برای بسته‌بندی‌های موادغذایی در تغییر است چراکه مصرف‌کنندگان تمایل به امتحان روش‌های جدید برای فراگیری بیشتر نسبت به موادغذایی که می‌خرند پیدا کرده‌اند. بر پایه تحقیقی که به تازگی توسط Cornell University انجام شده به زودی درج عبارت‌هایی همچون «مصرف تا تاریخ» و «بهترین زمان مصرف تا» بر روی ظروف شیر به تاریخ خواهد پیوست و جای خود را به کدهای QR برای اطلاع‌رسانی خواهند داد. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که مصرف‌کنندگان نیز تمایل بیشتری به استفاده از کدهای QR برای دانستن اینکه شیر تا چه زمانی قابل مصرف است دارند که این کار باعث کاهش ضایعات کشاورزی و غذایی خواهد شد.

در طی این تحقیق شرکت‌کنندگان انتخابی داشتند؛ خرید شیر با بهترین زمان مصرف یا خرید بطری‌هایی با کدهای QR که می‌شد آنها را با گوشی‌های هوشمند اسکن کرد و آخرین زمان قابل استفاده را دانست. بیش از 60 درصد افراد گزینه QR را انتخاب کردند. راجع به این موضوع‌ آقای Andrew Manly، مدیر ارتباطات AIPIA چنین می‌گوید: این تاریخ‌های به نسبت اختیاری، که با هر تفسیری در نهایت به ما خدمت کرده‌اند، الان تبدیل به بخشی از مشکل شده‌اند و بیش از آنکه ضایعات غذا را کاهش دهند آن را افزایش می‌دهند. این موضوع این پرسش را به ذهن می‌آورد که چرا تولیدکنندگان غذا و خرده‌فروشان (و حتی شرکت‌های فعال در زمینه لجستیک) از راهکارهای موجود امتحان شده و جواب پس داده بسته‌بندی‌های هوشمند مانند نشانگرهای مانیتورینگ شرایط و تازگی محصولات که می‌توان آنها را هم در چرخه تامین و هم بر روی بسته/ درون فروشگاه به کار گرفت، بیشتر استفاده نمی‌کند؟

او ادامه می‌دهد: این کار نه تنها از لحاظ زیست‌محیطی مزیت و معنا دارد و باعث کاهش ضایعات غذا می‌شود، بلکه از لحاظ اقتصادی هم توجیه دارد به‌ویژه در چنین دوره زمانی که کمبود غذا فراگیر است و تورم نیز بالاست. علاوه بر این گرایش‌ها، بسته‌بندی‌های هوشمند هچنین به افراد ناتوان جسمی نیز کمک می‌کند تا اعتماد به نفس بیشتری در هنگام خرید داشته باشند.

Zappar از شرکت های متخصص در AR (واقعیت افزوده) به تازگی فناوری Zapvision را معرفی کرده که هدف آن ایجاد دسترسی به اطلاعات مربوط به کالا برای هر کسی به عنوان حقوق اولیه است جدای از توانایی بینایی آنها.

Zapvision فناوری جدیدی برای اسکن کردن و نوعی از کدهای QR است که می‌توان آنها را از فاصله دورتر اسکن کرد و قابلیت کار بر روی نرم‌افزارهای بومی گوشی‌های هوشمند را دارد. این کدهای D3QR (این نام به خاطر الگوی dot-dot-dash گذاشته شده) که از Zapvision SDK استفاده می‌کند را می‌توان از فاصله 5 برابر بیشتر (115 سانتی‌متر) از فاصله نرمال اسکن کد QR توسط دوربین معمولی گوشی هوشمند اسکن کرد. کاربران دوربین را به راحتی سمت محصول می‌گیرند و از حدود 1.1 متری، کد QR 15 میلی‌متری را تشخیص می‌دهد.

Zapvision بخش محصولی مربوط به کالا و فاصله تا کاربر را از طریق تبدیل حرف به سخن اعلام می‌کند. همچنین می‌تواند کدهای چندتایی را به طور همزمان از طریق دوربین گوشی شناسایی کند که امکان انتخاب آسان محصول را میسر می‌کند. هنگامی که کاربر Zapvision را نزدیک‌تر می‌برد می‌تواند اطلاعاتی را که برند راجع به محصول ارایه کرده را بخواند. این طرح کد تکی می تواند هم به کسانی که به بینا هستند و هم کسانی که مقداری بینایی خود را از دست داده‌‌اند کمک کند.

محافظت از غذا

از فیلم‌های تولید شده از بامبو گرفته تا روکش‌هایی که طول عمر محصول پنیر را دو برابر می‌کنند، بسته‌بندی هوشمند نقشی اساسی در محافظت از غذا در سال‌های گذشته داشته است.

دانشگاه تکنولوژی South China کاغذ ضدباکتری از جنس چیتوسان ورق‌های نانوسلولز تولید کرده است. کاغذ مقاومت مکانیکی عالی دارد، بدون سمیت سلولی که می‌توان آن را تا 5 بار بازیافت کرد در حالی که خاصیت ضدباکتریایی آن تا 99.9 درصد باقی می‌ماند.

دانشمندان در دانشگا‌های Nanjing و Jiansu چین، نانوفیبرهای الکترواسپانی برای بسته‌بندی موادغذایی تولید کرده‌اند که می‌تواند کیفیت پس از برداشت بلک‌بری‌ها را بهبود بخشد. فیبرها با روغن ضروری ارگان و beta-cyclodextrin ترکیب می‌شوند و کیفیت ضدباکتریایی و قارچی، همچنین زیست سازگاری مطلوبی را از خود نشان می‌دهند.

محققین در Chongqing با همراهی مرکز بین‌المللی Bamboo و Rattan در پکن، فیلم کامپوزیت نانوسلولزی پایه فیبری را از سلول‌های پارانشیم بامبو به دست آورده‌اند که قابلیت ضدمیکروبی و زیست تخریب‌پذیر کردن بسته‌بندی‌های غذایی را دارد. نانو ذرات نقره در فیلم همچنین می‌توانند ویژگی کشسانی آن را در کنار سایر ویژگی‌ها بهبود بخشند. در همین زمان در ارومیه ایران دانشمندان مدعی شدند که توانسته‌اند طول عمر پنیر مازارلا با رطوبت بالا را با استفاده از روکش ضدمیکروبی بر پایه سلولز کربوکسی متیل و ناتامیسین افزایش دهند. روکش CMC باعث کاهش چشمگیر در تمام گروه‌های میکروبی می‌شود در حالی که افزودن ناتامیسین از میزان کپک و مخمر می‌کاهد. پنیر  در حلال روکش غوطه‌ور می‌شود و سپس در دمای 7 درجه به مدت 8 روز نگه داشته می‌شود و ویژگی‌های میکروبی PH، کاهش وزن و حساسیت آن طی این مدت مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.

دیجیتالی شدن بسته‌بندی یکی از اساسی‌ترین پیشرفت‌ها در این بخش در دهه گذشته بوده است. فناوری‌های دیجیتال چاپ و مرکب، بسته‌ها را قادر ساخته تا با تمام چرخه تامین در ارتباط باشند به ویژه مصرف کنندگان بدین خاطر که هویتی کاملا مستقل به آنها بدهند.

کدهای QR در حال حاضر تبدیل به ویژگی رمزگذاری شده برای اطلاع‌رسانی و ایمنی محصول شده‌اند. تگ‌های RFID/NFC با پیشرفت‌های تکنولوژیکی رخ داده را می‌توان با قیمت‌های 5 سال پیش چاپ کرد.

مرکب‌های جدید مانند مرکب‌های رسانای گرافیتی به معنای این است که می‌توان کدها و اجزای پیچیده را در هر مقیاس چاپ کرد و برخی از آنها چنان نامرئی هستند که می‌توان آنها را بر روی ماشین‌های جوهرافشان تولید کرد. چاپ های دیجیتال به اندازه گوشی‌های هوشمند مهم هستند که می‌توانند تمام این کدها و سیگنال‌ها را بخوانند و تفسیر کنند.