در ادامه طرح‌های اجرایی کارخانه‌های تولیدی با هدف استفاده مجدد از بسته‌بندی‌ها، برندهایی همچون نستله، یونیلیور و کوکاکولا ضایعات پلاستیکی خود را کاهش می‌دهند تا به نیاز طیفی از مشتریان خود که علاقمند به استفاده از بسته‌بندی‌های با قابلیت استفاده مجدد هستند پاسخ مثبتی بدهند. چنین تخمین زده می‌شود که اقیانوس‌های جهان هم‌اکنون رقمی بالغ بر بیش از 171 تریلیون قطعه پلاستیکی را در خود جای داده‌اند و کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر اقدامی انجام نشود این رقم تا سال 2040 سه برابر خواهد شد.

Charles Haverfield / مدیر شرکت US Packaging and Wrapping

مترجم: آذر کهوائی

پلاستیک‌های یکبار مصرف و ضایعات بسته‌بندی ناشی از آن امروزه به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین عوامل آلودگی‌های پلاستیکی به‌شمار می‌آیند و دولت‌ها ومصرف‌کنندگان به دنبال برندهایی هستند که راه‌حل‌های نوآورانه و طولانی‌مدت را برای حل این مشکل ارایه دهند.

بسته‌بندی‌های با قابلیت استفاده مجدد یکی از راه‌هایی است که همراه با تاکتیک‌های دیگر، می‌تواند به کاهش آلودگی جهانی مربوط به پلاستیک تا ۸۰ درصد کمک کند. طبق استناد سازمان ملل به گزارش منتشره از National Retail Federation 74درصد از مصرف‌کنندگان، علاقه‌مند به خرید محصولاتی هستند که بتوان از بسته‌بندی‌های آنها دوباره استفاده کرد. حالا با توجه به این آمار می‌توان تصور کرد که چگونه معروف‌ترین برندها در بازار کالاهای بسته‌بندی شده مصرفی در مسیر بسته‌بندی‌های قابل شارژ قدم برمی‌دارند.

بر اساس داده‌ها چنین به نظر می‌رسد محصولات از پیش پرشده نه‌تنها راه‌حلی مناسب برای مصرف‌کنندگان، چه از طریق فروشگاه‌ها یا حتی خرید آنلاین هستند، بلکه راهی برای به حداقل رساندن استفاده از بسته‌بندی یکبار مصرف و کاهش استفاده از پلاستیک‌های بکر می‌باشند.

پر کردن مجدد کنسانتره یکی از این نمونه‌ روش‌های «پر کردن دفعات مکرر پایدار» است که علاوه بر بهبود ماندگاری و استفاده مجدد طولانی‌مدت از بسته‌بندی، برندهای مختلف می‌توانند از کاهش هزینه‌های تولید و حمل‌ونقل محصولات خود که به شکل کنسانتره و در سایزهای کوچکتر بسته‌بندی تهیه می‌شوند بهره‌مند شوند و از طرف دیگر مشتریان نیز با بهره‌گیری از این فرایند از مصرف محصولات ارزان‌تر خریداری شده خود لذت ببرند.

به‌عنوان مثال در محصول Cif برند یونیلیور، دوباره پرشونده‌های سازگار با محیط‌زیست به گونه‌ای طراحی شده اند که حاوی فرمول غلظت 10 برابری برای تمامی محصولات تمیزکننده خانگی خود است تا مشتریان بتوانند بطری‌های اسپری خود را در خانه پر کنند. این اقدام باعث می‌شود 1.5 میلیون بطری پلاستیکی از سوپرمارکت‌های بریتانیا برداشته شود و مشتریان می‌توانند بارها و بارها بطری‌های اسپری خود را از این محصولات پر نمایند.

این شرکت همچنین در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده است که چگونه با بهره‌گیری از این‌گونه روش‌های استفاده مجدد از بسته‌بندی‌ها می‌توانند به اقتصاد چرخشی خود کمک کنند. آنها 75 درصد کمتر از پلاستیک استفاده می‌کنند و 100 درصد بسته‌بندی‌هایشان قابل بازیافت هستند.

با این حال، اگر چه این روش ممکن است برای تمیز‌کننده‌ها و سایر محصولات مایع به خوبی کار کند، اما پر کردن مجدد با روش کنسانتره برای همه محصولات مناسب نخواهد بود. پس ممکن است صاحبان صنایع بسته به نوع محصول خود، به سیستم‌های جایگزینی برای شارژ مجدد این محصولات نیاز داشته باشند که این تغییر روش‌ها می‌تواند سردرگمی مصرف‌کنندگان را به دنبال داشته باشد. جالب است بدانیم امروزه بسیاری از برند‌های معروف به آزمودن راه‌حل‌هایی برای فروش محصولات خود بدون بسته‌بندی مبادرت کرده‌اند تا هر چه بیشتر از ضایعات ناشی از بسته‌بندی‌های در محیط‌زیست بکاهند.

دستگاه‌های خودکار فروش و شارژ مجدد، به‌عنوان یک تاکتیک مؤثر در بازار، بازخورد مثبتی را از طرف مصرف‌کنندگان به همراه داشته‌اند. برای مثال، می‌توان به ماشین‌های اتوماتیک برند نستله اشاره کرد که برای پر کردن مجدد بسته‌بندی محصولات کوکو کرانچ و یا سریال‌های غلات مایلو در اندونزی مورد استفاده قرار می گیرند که با محبوبیت قابل توجهی مواجه شده است.

از سوی دیگر، ماشین‌های فروش خودکار معکوس که بسته‌بندی‌های قابل استفاده مجدد را توسط مشتریان دریافت می‌کنند نیز مورد توجه زیادی قرار گرفته‌اند. این ماشین‌ها معمولا مشتریانی را درگیر می‌کنند که در ازای ظروف قابل استفاده مجدد پول اندکی را به سپرده گذاشته‌اند و سپس این مبلغ، پس از بازگرداندن ظروف بسته‌بندی به دستگاه‌‌های خودکار طراحی شده برای این کار، به آنها بازپرداخت می‌شود. اما یکی از اشکالات این دستگاه‌ها مشکل ردیابی بسته‌بندی‌های برگشتی است. با این حال، نوآوری‌های جدید تکنولوژی این مشکل را نیز برطرف خواهد کرد. یکی از این روش‌ها ابداع برچسب‌هایی است که جدیدا به عنوان Confidex Rain RFID Tags شناخته می‌شوند که به راحتی بازپرداخت بسته‌بندی مواد غذایی قابل استفاده مجدد را خصوصا در مواقعی که رویدادهای بزرگ در جریان است امکان‌پذیر می‌کنند.

در این میان کمپانی‌ها و صاحبان صنایع، سیاست‌های متفاوتی را در پیش می‌گیرند برای مثال سوپرمارکت‌های زنجیره‌ای بریتانیا مانند مارک و اسپنسر در حالی از این طرح خارج می‌شوند که فروشگاه زنجیره‌ای دیگری به نام آلدی به این طرح ملحق می‌شود. به دنبال این سیاست‌های متناقض می‌توان چنین نتیجه گرفت که خرده‌فروشان هنوز نمی‌توانند برای تغییر رفتارهای موجود، بر مصرف‌کنندگان خود تکیه کنند. این امر به‌ویژه زمانی صادق است که انتظار می‌رود مصرف‌کنندگان فرآیندهای پیچیده یا نامناسبی را که برای بازگرداندن بسته‌بندی‌های قابل استفاده مجدد به آنها متکی هستند، بپذیرند. از همین رو برخی از برندها در حال بررسی راه‌حل‌های جایگزینی هستند تا استفاده از بسته‌بندی‌های قابل پر کردن مجدد را تا حد امکان بدون دردسر کنند.

اما از طرف دیگر محبوبیت پر کردن مجدد بسته‌بندی‌ها به صورت تحویل به درب منزل رو به افزایش است چرا که مشتریان عموما به دنبال این هستند که محصولات مورد علاقه خود را به راحتی وآسودگی و به‌طور منظم و پایدار در خانه‌های خود پر نمایند.

سرویس تحویل درب منزل Milk & More اخیرا با مشارکت Coca Cola طرحی آزمایشی را به اجرا گذاشته‌اند که در جریان آن بطری‌های شیشه‌ای کوکاکولای رژیمی برای بازگرداندن، پرکردن و استفاده مجدد از این بطری‌ها مستقیما به درب خانه‌ها حمل و جمع‌آوری می‌شوند. بدین شکل که مشتریان به سادگی می‌توانند بطری‌های شیشه‌ای خالی خود را برای جمع‌آوری در کنار درب منزل خود بگذارند. این بطری‌های شیشه‌ای می‌تواند تا 20 بار قبل از بازیافت استفاده شوند.

نکته جالب‌تر اینکه همگی ناوگان خودروهای تحویلی شرکت Milk & More تمام‌برقی هستند بنابراین هیچ ردپای کربن اضافی در این شیوه حمل‌ونقل دیده نمی‌شود. به‌طور طبیعی، این روش برای برندهای کوچکتر که فاقد زنجیره تامین بادوام و مستحکم هستند دشوارتر خواهد بود. با این حال، در صورت موفقیت‌آمیز بودن این آزمایش، راهی جدید برای خرده‌فروشان نیز ایجاد می‌شود تا آنها هم بتوانند از این شیوه بسته‌بندی‌های قابل شارژ مجدد در تجارت خود استفاده کنند.