مهر: نشست « هم‌اندیشی تخصصی چاپ، محیط زیست، تدوین استانداردها و اجرای راهبردهای ملی» از سلسله نشست‌های هم‌اندیشی تخصصی علوم و فناوری چاپ به همت انجمن علمی فناوری چاپ ایران و به میزبانی سازمان ملی استاندارد، عصر روز دوشنبه ۱۶ شهریور در محل این سازمان در تهران برگزار شد.
کارشناسان سازمان ملی استاندارد و فعالان عرصه چاپ و بسته‌بندی بر ضرورت تدوین استانداردها برای رعایت مسایل زیست محیطی و نیز بهداشتی تاکید کردند. آزیتا خضرایی مدیرکل دفتر امور تدوین و استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران در سخنانی در این نشست بر حضور صاحبنظران و کارشناسان انجمن علمیِ فناوری چاپ ایران در کمیته‌های برنامه‌ریزی به منظور ارتقای کیفیت کالاهای حوزه صنعت چاپ و دسته‌بندی، تاکید بر آمادگی سازمان ملی استاندارد را برای واگذاری بخشی از امور مربوط به اولویت‌بندی تدوین استانداردها در حوزه صنعت چاپ را به این انجمن، اعلام کرد.
هنوز استانداردهای کافی در صنعت چاپ تدوین نشده است
وی با بیان اینکه در حال حاضر ۲۷ هزار سند ملی در حوزه استاندارد تدوین شده است، یادآور شد: در بخش صنعت چاپ و بسته‌بندی هم استانداردهایی برای برخی مواد اولیه از جمله کاغذ و مقوا تدوین شده است اما این حوزه همچنان نیازمند کار جدی است که امیدوارم با حضور کارشناسان این انجمن علمی در جلسات کمیسیون‌های فنی سازمان ملی استاندارد و استفاده از پتانسیل‌های دو طرف، این بخش مهم حوزه صنعت هم به استانداردهای قابل قبول خود دست یابد.
مدیرکل دفتر تدوین استانداردهای سازمان ملی استاندارد ایران گفت: این دفتر در زمینه تدوین استانداردها برای هر موضوعی از جمله صنعت چاپ و بسته‌بندی، ابتدا تعیین موضوع می‌کند و سپس به این مساله پرداخته می‌شود که آیا استانداردهایی که می‌بایست تدوین شود، از چه منابع و رفرنس‌هایی برگرفته شده باشد؛ مثلا اینکه آیا باید این استانداردها مطابق با استانداردهای آمریکا، اروپا و یا استانداردهای منطقه‌ای باشد؟
در ادامه این نشست محمد بیطرفان رئیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران توجه به محیط‌زیست و حفظ آن را وظیفه اخلاقی و انسانی دانست و با اشاره به زمینه‌های صنعت چاپ و بسته‌بندی، ضرورت تدوین استانداردها به منظور رعایت مسایل زیست محیطی را در این صنعت یادآور شد.
ضرورت سازگاری صنعت چاپ با محیط زیست
وی افزود: سازگاری صنعت چاپ با محیط‌زیست و به اصطلاح سبز شدن صنعت چاپ و جایگزینی مواد و حلال‌های دوستدار محیط‌زیست با برخی ترکیبات شیمیایی آسیب‌رسان به محیط‌زیست در صنعت چاپ، گامی است در جهت جلوگیری از هدررفت سرمایه‌ها.
رییس انجمن علمی فناوری چاپ ایران همچنین تصریح کرد: پیاده‌سازی ISO و استانداردهای صنعت چاپ و بسته‌بندی به عنوان یک نیاز، به شدت احساس می‌شود کما اینکه فقدان این استانداردها، مشکلات زیادی هم برای صنعت چاپ و هم برای محیط‌زیست به وجود آورده است.
بیطرفان، توجه به محیط‌زیست و پیاده‌سازی ISO و تدوین استانداردهای مشخص در حوزه صنعت چاپ را از جمله مواردی که در دستور کار جدی انجمن متبوعش قرار دارد، عنوان کرد و افزود: انجمن از همکاری و تعامل جدی با سازمان ملی استاندارد استقبال می‌کند و آماده تدوین و امضای تفاهمنامه‌های جدی در زمینه‌های مختلف همکاری در این خصوص است.
وی ادامه داد: صنعت چاپ و بسته‌بندی در همه حوزه‌ها نقش‌آفرین است و محصولاتی را در زمینه بسته‌بندی مواد غذایی و دارویی در اختیار صنایع مصرف دیگر قرار گرفته است و همانطور که ظرفیت‌های زیادی در آن برای به خدمت به بشر و محیط‌زیست او نهفته است، رعایت نکردن استانداردها می‌تواند در زمینه آسیب‌رسانی به محیط‌زیست، بسیار خطرناک باشد.
رئیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران همچنین نبود استانداردها در صنعت چاپ و بسته‌بندی را یکی از دلایل اصلی پایین بودن میزان صادرات محصولات کشاورزی کشورهای منطقه عنوان کرد.
اعلام آمادگی سازمان ملی استاندارد برای دریافت اولویت‌های صنعت چاپ
خاطره ایزدی معاون مدیرکل سازمان ملی استاندارد هم از دیگر سخنران این هم‌اندیشی بود با بیان اینکه سازمان ملی استاندارد تنها مرجع اصلی تدوین استانداردها در تمامی کالاها به جز دارو است، گفت: تدوین استانداردها در حوزه دارو به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی محول شده است.
وی در عین حال آمادگی سازمان ملی استاندارد را برای دریافت فهرست اولویت‌های صنعت چاپ و بسته‌بندی در راه تدوین استانداردهای این حوزه اعلام کرد و گفت: ما اذعان می‌کنیم که چندان زیاد روی تدوین استانداردها در حوزه صنعت چاپ کار نکرده‌ایم و تمرکز ما در این زمینه بیشتر روی مواد اولیه مانند کاغذ، پلاستیک و برخی از مرکب‌ها بوده است.
سید مصطفی ایرانمنش رییس کمیته پیش‌بسته‌بندی اداره استاندارد هم ضمن یادآوری تدوین استانداردهای بسته‌بندی در سازمان فنی و حرفه‌ای و انتشار آنها در قالب کتابی با عنوان «حرفه – صنعت بسته‌بندی»، گفت: ما همچنین مطالعه‌ای را روی استانداردهای نانو در صنعت بسته‌بندی انجام داده‌ایم که متاسفانه ستاد نانو از آن استقبال نکرد.
ریشه بسیاری از سرطان‌های لنفاوی ناشی از بسته‌بندی‌های غیراستاندارد مواد غذایی است
وی بر لزوم تدوین استانداردهای این حوزه با توجه به ارتباط وسیعی که آن با بخش کشاورزی و مصرف موادغذایی، تاکید و از بی‌توجهی به نحوه تهیه جعبه‌های مواد غذایی و دارویی انتقاد کرد و یادآور شد: به عنوان مثال ما در زمینه صنعت چاپ، به مساله جوهر روی لیبل‌ها و بسته‌بندی مواد خوراکی بسیار بی‌توجهیم در حالی که با توجه به اینکه خیلی از این بسته‌بندی‌ها از مواد بازیافتی دارای میکروب تولید می‌شود، جوهر روی آنها هم وارد ماده خوراکی می‌شود که ریشه بسیاری از بیماری‌ها از جمله سرطان‌های لنفاوی، همین موضوع است.
این متخصص حوزه صنعت بسته‌بندی همچنین با بیان اینکه کارتن‌های نگهداری از تخم‌مرغ در ایران از کاغذها و کارتن‌های بازیافتی تولید می‌شود، گفت: با توجه به پوست تخم‌مرغ، مواد سمی و بسیار خطرناکی که در این جعبه‌ها وجود دارد، بر تخم‌مرغ تاثیر مستقیم می‌گذارد که بعضاً هم عوارض بسیار جدی و جبران‌ناپذیری به وجود می‌آورد.
علی‌اصغر صلواتی مدیرعامل شرکت تولید مرکب ایران هم در سخنانی از اینکه استانداردهای لازم در زمینه تولید مرکب نه تنها در ایران بلکه در کل جهان به طور موثری تدوین نشده است، انتقاد کرد و گفت: اگر هم در این خصوص اقدامی صورت گرفته، این کار از سوی انجمن‌های علمی انجام شده است.
بسته‌بندی کالا همان «فروشنده خاموش» است
وی گفت: باید در زمینه تدوین استانداردها در حوزه جعبه‌های مواد غذایی و دارو، همت جدی‌تری صورت گیرد و این کار نیازمند یک استراتژی کلان است؛ ضمن اینکه تدوین نظام‌های تشویقی و تنبیهی برای رعایت استانداردهایی که در آینده تهیه خواهد شد، می‌تواند از برخی مشکلات جلوگیری کند.
در ادامه این نشست هم‌اندیشی منیژه عبدی رییس آزمایشگاه‌های مرجع بسته‌بندی پژوهشگاه استاندارد در سخنانی گفت: ما چاپ را در زمینه‌های سلولزی مد نظر قرار می‌دهیم و تدوین استانداردها هم عمدتاً معطوف به همین حوزه است، چرا که آنچه که نهایتاً به آن فروشنده خاموش گفته می‌شود، همان بسته‌بندی است.
وی با اشاره به استانداردهایی که در تولید ظروف یکبار مصرف و لاک‌های بسته‌بندی مواد غذایی در صنعت بسته‌بندی وجود دارد، در عین حال از کم‌کاری در این زمینه خبر داد و گفت: تدوین استانداردها در صنعت چاپ می‌تواند در حفظ محیط زیست نقش موثری داشته باشد.
انتقاد از کم‌کاری وزارت بهداشت در زمینه تدوین استانداردهای تولید جعبه‌های دارو
در این نشست همچنین محمود پیش‌علی مدیر چاپ فرارنگ آریا و از پیشکسوتان حوزه صنعت چاپ و بسته‌بندی در سخنانی با بیان اینکه متاسفانه در کشور ما هیچ مرجعی برای تدوین استانداردهای صنعت چاپ به صورت جدی وجود ندارد، از کم‌کاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این زمینه انتقاد کرد و گفت: ما به عنوان تولیدکنندگان حوزه صنعت چاپ هنوز نمی‌دانیم کدام ماده‌ای که از آن در تولید محصولات چاپی استفاده می‌کنیم، سمی و یا دودی است و استانداردهای لازم را ندارد.
وی همچنین با اشاره به ماده UV که در ساخت مرکب‌ها از آن استفاده می‌شود و معمولاً اثرات مضری بر محیط‌زیست به جای می‌گذارد، گفت: در کشورهای پیشرفته‌ای مانند آلمان معمولاً مقدار کمی از این ماده در ساخت مرکب‌ها استفاده می‌شود، ولی ما این ماده را کیلویی ۱۵ هزار تومان از ترکیه وارد می‌کنیم و آن را در داخل کشور ۳۵ هزار تومان می‌فروشیم!
این پیشکسوت صنعت چاپ بر لزوم ورود جدی سازمان ملی استاندارد و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به تدوین استانداردها به ویژه در تولید جعبه‌های دارو، گفت: باید به ما تولیدکنندگان اعلام کنند که این استانداردها دقیقاً چیست ولی متاسفانه هیچ‌گونه تعاملی میان وزارت بهداشت و تولیدکنندگان در این رابطه وجود ندارد.
لاله جاوید کارشناس مسئول پژوهشگاه استاندارد هم از انجام طرحی پژوهشی در این پژوهشگاه برای تدوین استانداردها درصنعت بسته‌بندی دارو و با همکاری یک شرکت سازنده کاغذ و مقوا و یک شرکت داروسازی خبر داد و گفت: اگرچه استانداردهای میزان استفاده از UV در صنعت دارو هنوز مشخص نشده است، این استانداردها در جعبه‌های مواد خوراکی و بسته‌بندی‌های مربوط به آن مشخص است.
در پایان این نشست تندیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران به خاطره ایزدی معاون مدیرکل سازمان ملی استاندارد و به نمایندگی از این سازمان و همچنین علی‌اصغر صلواتی مدیرعامل شرکت تولید مرکب ایران اهدا شد.
http://www.mehrnews.com
