پروتکل‌های ایمنی در حال حاضر هم برای بسته‌بندی‌های غذایی موجود هستند. در این مقاله به این موضوع می‌پردازیم که چگونه از آن‌ها برای آنالیز و کم کرن ریسک COVID-19 استفاده کنیم. مقالات بسیاری در طول این اپیدمی با تمرکز بر خرید ایمن از فروشگاه‌های غذایی یا خواروبارفروشی نوشته شده است. کارشناسان به نظر می‌رسد که اضطراب مصرف‌کنندگان درخصوص ایمنی و امنیت خوراکی‌های خام، فرآیند شده و نیز پخته را کاهش داده اند. با این وجود برخی از کارشناسان پزشکی معتقدند که ریسک ناشی از تماس دست انسان با بسته‌بندی مواد غذایی ارزش بحث و اظهارنظر را دارد.
اطلاعات بر روی اینترنت درخصوص ریسک‌های ممکن، طیف وسیعی را دربرمی‌گیرد. وب‌سایت FDA در اول می امسال راهنمایی را با این محتوا منتشر کرد: «هیچ شواهدی مبنی بر اینکه بسته‌بندی توانسته باشد بیماری کرونا را منتقل کند، وجود ندارد. با این وجود چنانچه خریداران تمایل دارند می‌توانند بسته‌بندی محصولات را تمیز کنند و در معرض هوا خشک کنند آن هم به عنوان یک اقدام احتیاطی».
گزارش‌های جدید از سوی دیگر حاکی از این است که ویروس میتواند تا 24ساعت بر روی سطح تماس مقوای قابل نفوذ (پاکت‌های کاغذی در خواروبارفروشی‌ها) و تا 72ساعت بر روی سطوح غیرقابل نفوذ (بسته‌بندی‌های سخت) باقی بماند. حداقل دو گزارش خبری منتشر شده که پیشنهاد می‌دهند کالاها را حداقل به مدت 24ساعت در جایی مانند انبار قبل از استفاده باقی بگذارند. سایر پیشنهادها حتی زمان‌های طولانی‌تر را پیشنهاد می‌دهند.
هنوز آزمایش‌های علمی کافی تاییدشده‌ای برای مشخص کردن تعداد و دقت ویژگی‌های این انتقال ویروس منتشر نشده است. یک محقق از دانشگاه ماساچوست می‌گوید که حداقل 1000 ویروس کووید19 لازم است تا شخص را دچار ابتلا کند در حالی که برخی دیگر از منابع اینترنتی این رقم را در حدود 100 عدد برشمرده‌اند. بر پایه بعضی منابع، عطسه و سرفه میتواند صدها میلیون ویروس را به بیرون اسپری کند. هیچکس به درستی نمی‌داند که کدام را باید باور کند.
مصرف‌کنندگان در میان صدها مقاله و خبر متحیر مانده‌اند. پاسخ به سوال‌هایی درخصوص طول عمر، ریسک زیست‌پذیری و انتقال کووید19 هنوز در مرحله تکوین هستند چراکه دانشمندان و محققان زمان و منابع کافی را برای انجام آزمایش فنی و آماری دقیق در اختیار نداشته‌اند.
برای ایمن‌تر شدن چه تغییراتی باید در بسته‌بندی‌ها انجام دهید؟
باتوجه به موارد گفته شده، چگونه فناوری‌های موجود بسته‌بندی می‌توانند بهترین تضمین برای ایمنی چرخه تولید و توزیع باشند؟ آیا منابع به بهترین شکل صرف تغییر ایده‌ها در مواداولیه بسته‌بندی یا فرآیندهای تولید می‌شوند تا به کاهش ریسک تماس ویروس یا عفونت ناشی از ویروس کمک کنند؟ بخشی از پاسخ من بر پایه اصول بازاریابی محصولات مصرفی است که در زمان سپری کردن دوران بازاریابی من برای شرکت‌های بزرگ به دست آمده است. حرفه‌ای‌های بازاریابی اغلب تمایل به حمایت از فناوری‌های جدید بسته‌بندی دارند اما آن‌ها باید شواهدی از پشتیبانی مصرف‌کنندگان از خلاقیت‌ها و پیشرفت‌های انجام شده به‌عنوان ارزشی افزوده را مشاهده کنند و مهم‌تر از آن ارزشی کارکردی.
به زبان ساده، آیا این تغییرات در دنیای واقعی برای مصرف‌کنندگان پذیرفته شده و پاسخی برای چالش‌های آنان به حساب آمده است یا نه؟ اگر پاسخ بله است تا چه حد؟ آخرین چیزی که بازاریاب یا فروشنده کالاهای مصرفی می‌خواهد حمله رسانه‌ای مبنی بر اثبات ادعایی ناموفق است. برعکس چنانچه بازاریاب بی‌تمایل به بیان ادعایی در گام نخست باشد (این بسته جدید 99 درصد از تمام کارهایی را انجام می‌دهد که بسته‌بندی‌های دیگر انجام نمی‌دهند)، دیگر چه نیازی به صرف هزینه برای تحقیق، توسعه و تجاری‌سازی هست؟
با کووید19، مصرف‌کنندگان به هر ادعا یا دیدگاهی متوسل می‌شوند که در اینترنت یا خبرها منتشر شده است. به همین دلیل چنانچه قرار است خبری مثبت منتشر شود بهتر است ارزشمند، کاربردی، قابل باور و دقیق باشد آن هم در مقابل شایعات متداول.
بسته‌بندی‌های مواد غذایی
در مجموع کارشناسان، غذا و بسته‌بندی‌های غذایی به‌طور مداوم در حال ایده‌پردازی و هماهنگی بهترین روش‌ها برای کاهش ریسک در چرخه تولید و توزیع مواد غذایی هستند. کارشناسان ایمنی غذا ممکن است دقیقا ویروس کووید19 را پیش‌بینی یا بررسی نکرده باشند اما آن‌ها بر دستورالعمل‌ها و روش مقابله با رویدادهای خطرناک متمرکز بوده‌اند. برای سالیان طولانی که به خاطر می‌آورم، حرفه‌ای‌های غذا و بسته‌بندی‌های غذایی، همواره بر ریسک آلودگی، جعل و دستکاری موادغذایی همزمان با ریسک‌های سلامتی و ایمنی غذا تاکید کرده‌اند.
مصرف‌کنندگان حق دارند تا این انتظار را داشته باشند که مواد غذایی که می‌خرند قانونی، تایید شده برای استفاده انسان/ حیوان، خالص، ایمن، بدون آلودگی، دارای لیبل صحیح و مسایلی نظیر اینها باشند. در همین زمان ناگهان عفونتی فراگیر با سرعتی غیرقابل تصور دنیا را درمی‌نوردد. کارشناسان، بهترین روش‌ها و راهنمایی‌ها را پیشنهاد می‌دهند اما دوباره مشخص می‌شود که راهنمایی‌ها و دستورات قبلی همگی یا بخشی از آن‌ها ناصحیح بوده‌اند.
باتوجه به این محدودیت‌ها و چالش‌ها، شما چگونه خواهید توانست از منابع محدودتان استفاده کنید؟ پیشنهاد من، بازدید دوباره سیستم‌های موجود ایمنی غذا مانند HACCP یا HARPC در مقابل بسیاری از ناشناخته‌هاست. این فرآیند شامل بازگشت به مبانی یا تنظیم دوباره موقعیت و آنالیز ریسک‌هاست که باید در مورد هر نقطه تماس چرخه تولید و توزیع غذا در نظر گرفته شود.
حتی اگر ریسک آلودگی و انتقال کووید 19 بر روی فرآیند موجود، جدید یا تجدیدنظر شده، تجزیه و تحلیل شده باشد، چشمان متخصصین باید همه آنالیزهای مواد خطرناک و متدولوژی‌های احتیاطی را دوباره بررسی کند. چه درجه‌ای از احتمال وجود دارد که کالاها، فرآیندها، مواداولیه و زیرساخت‌ها به هر شکلی آلوده شوند یا انتقال این ویروس را تسهیل نمایند؟ به نظر می‌آید ما اطلاعات کافی برای پاسخ دادن با قطعیت بالا به این پرسش‌ها را نداریم و در نظر داشته باشید که تا زمان نوشتن این مقاله احتمال اشتباه تست‌های مثبت یا منفی ممکن است تا 20درصد باشد.
چالش‌های خاص این روزها چیست؟
اینها چندین چالشی هستند که شما باید در هنگام ارزیابی ریسک محل خرید مدنظر قرار دهید:
– تامین و ارایه‌دهندگان هنوز نمی‌توانند در یک سطح آماری معتبر اطمینان حاصل کنند که محصول یا کالایی عاری از آلودگی‌های ویروسی است. محصولاتی که در تماس با دستان زیاد یا سطوحی که در طول مسیر از لحاظ میکروبیولوژیکی ممکن است آلوده باشند از این جمله‌اند.
– محصول در هر زمان از تحویل توسط خریدار ممکن است آلوده باشد.
– حتی اگر محصول تماما لفاف‌پیچی شده باشد همانند کاری که یک پاکت نامه برای محافظت از محتویات درونش انجام می‌دهد، باز هم ریسک اینکه پاکت نامه و یا بسته‌بندی خارجی خود آلوده باشد نیز وجود دارد. بنابراین مصرف‌کنندگان باید دستکش بپوشند و از یک ضدعفونی‌کننده بر لایه بیرونی قبل از اینکه آن را جدا کنند، استفاده کنند.
– رفتارهای مصرف‌کننده مهم است. مثلا در مورد کاهوهایی که به E-Coli آلوده بودند، مصرف‌کنندگان گمراه شدند چراکه بر روی بسته این کاهوها نوشته شده بود که شسته شده‌اند. بنابراین با این محصول به گونه‌ای رفتار شد که گویی بدون آلودگی بودند. در غیاب تاییدیه آنالیز (COA) و خلاصه متدولوژی آزمایش، خریداران باید بدون تفکر و درنگ تصمیم می‌گرفتند که آیا این ادعا صحیح است و آیا ریسک آلودگی از بین رفته است. حدس و سوءظن من این است که در این فضای کووید19 که دانشمندان نامطمئند، مصرف‌کنندگان نیز باید شکاک باشند.
– بسته‌بندی و کارشناسان مرتبط با کیفیت (SMEs) این پرسش را مطرح می‌کنند که آیا ایمنی، پایداری (Sustainability) جدید است. با توجه به تجربیات من برای تمرکز بر نظرات گروه‌های هدف در زمانی که بازیافت و پایداری شروع به تاثیرگذاری موثر بر تصمیم خرید کرده بودند، آن‌ها این گونه بیان می‌کردند که پایداری و کیفیت بسته‌بندی و نیز کمیت آن (بسته‌بندی بیش از حد) تحت عنوان «نجات زمین» بسیار نکته مهمی بوده است. از این‌رو آن‌ها به طور معمول خواستار تغییرات در تجارت بسته‌بندی بودند.
حالا شاید نگرش جدید را باید تحت عنوان «زندگی‌ها را نجات دهید» ابراز کرد و انتظار داشت. شرط می‌بندم چنانچه الان به آن‌ها بگویید برای ایمن‌تر کردن مواد غذایی‌شان نیاز است تا از بسته‌بندی‌های بیشتری استفاده شود، با کمال میل پذیرا باشند. «پایداری بسته‌بندی» هنوز هم تعریفی شناخته شده، حداقل در بخشی، به عنوان بهترین عمل برای محافظت از غذا، مصرف‌کننده نهایی و آینده زمین به حساب می‌آید. ایمنی بسته‌بندی در دوره احتیاط‌های کرونایی خواهد توانست تا ما را زنده و سلامت برای آینده‌ای قابل پیش‌بینی و روشن حفظ کند.
اندرز من به آن‌هایی که در صنعت غذا و چرخه تامین و توزیع بسته‌بندی فعالیت دارند این است که در همین راستا بمانید و از عجله برای تغییر مواداولیه بسته‌بندی بپرهیزید. علت این است که ما هنوز از چرخه زندگی، توانایی و ریسک انتقال این ویروس اطلاعات دقیق و مطمئنی نداریم. به جای این پیشنهاد می‌کنم که دستورالعمل BRCGS در مورد مدیریت ایمنی غذا در دوران کووید19 را به درستی مطالعه کنند که بهترین استانداردها و دستورالعمل‌ها برای مواجهه با این موقعیت‌ها را تدوین کرده است:
– رویکردهای تیم عملیاتی متقابل برای ارزیابی، تجزیه و تحلیل و احتیاط را بازنگری کنید.
– یک بار دیگر هدف‌ها، خواسته‌ها و اجزای HACCP و HARPC را مرور کنید.
– – فرآیندهای تایید مواداولیه و شرایط اضطراری تامین و توزیع موجود را دوباره مطالعه و بازنگری کنید.
– برنامه‌های ممیزی که برای تایید توجه به ایمنی و غذا و استانداردهای آن استفاده می‌شوند را مطالعه و بازنگری کنید.
– فرآیندها و دستورالعمل‌هایی که برای تایید کارمندان، کارگران موقت و حتی بازدیدکنندگان سلامت تدوین شده‌اند را بازنگری کنید.
– پروتکل‌های گندزدایی، نظافت و بهداشت را براساس آخرین یافته‌های متخصصین به روز کنید.
– در این دوران محدودیت اطلاعات، دانش، پروتکل‌های کاری، کارکنان با تست مثبت و موارد شبیه این، توصیه من بازگشت به اصول اولیه درخصوص ایمنی غذا و بسته‌بندی است که هم در زمان و هم هزینه‌ها صرفه‌جویی می‌کند.
