پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف، روشی را برای بازیافت کاتالیست استفاده شده در فرآیند تولید بطری های پلاستیکی یکبار مصرفPET ابداع کردند.
این بطری های پلاستیکی کاربرد بسیار وسیعی در صنایع غذایی دارد. در حال حاضر بسیاری از مایعات خوراکی مانند نوشابه‌ها در این بطری های پلاستیکی یکبار مصرف عرضه می‌شوند. یک کاتالیست مایع، وظیفه سرعت دادن و تسهیل واکنش تولید ترفتالیک اسید را بر عهده دارد که این کاتالیست حاوی فلزات سنگینی چون سرب و جیوه است.
امیر عبدالهی‌فر، از همکاران پروژه می‌گوید: استفاده از این کاتالیست در فرآیند تولید ترفتالیک اسید اجتناب ناپذیر است چرا که راندمان تولید، بدون وجود آن تا حد بسیار زیادی کاهش می‌یابد. تاکنون، بخش زیادی از این کاتالیست در پایان واکنش به صورت پسابی سمی دفع می‌شد که آلودگی زیست محیطی شدیدی را ایجاد می‌کرد. به گفته مسوولین این پروژه، پساب باقی مانده حاوی فلزات سنگین است که در صورت نفوذ به منابع آبی و انتقال آن به انسان موجب بروز سرطان، بیماری‌های پوستی و برهم خوردن متابولیسم بدن می‌شود. اما پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف موفق شدند، کاتالیست گرانقیمت مصرف شده را با روش‌های شیمیایی بازیافت کرده و مجدداً مورد استفاده قرار دهند.
دکتر سید علی‌اکبر سجادی سرپرست این پروژه می‌گوید: بازیافت این کاتالیست و ترکیبات همراه می‌تواند سالانه در حدود ۱۰ میلیون دلار صرفه جویی ارزی برای کشور به همراه داشته باشد. علاوه بر قیمت بسیار بالای این کاتالیست، تحریم‌ها و مسایل سیاسی، یکی دیگر از چالش‌های بزرگ تامین این ماده مهم، برای صنایع داخلی بوده است.
بنابر این گزارش، طرح بازیافت کاتالیست مورد نیاز برای ساخت بطری های PET که به کمک پتروشیمی بندر امام انجام شده، هم‌اکنون در مقیاس کوچک و به صورت صنعتی راه اندازی شده است. نمونه‌های کاتالیست‌های بازیافت شده در آزمایشگاه‌های معتبر مورد بررسی قرار گرفته و به تایید رسیده است. وحید رضایی، همکار دیگر این پروژه می‌گوید: نمونه‌های بازیافت شده، عملکردی کاملا منطبق با محصولات استاندارد واردتی دارند و هیچ مشکلی در استفاده از آن‌ها پیش نمی‌آید.
