بستهبندی با پیشگیری از ایجاد ضایعات به محیطزیست کمک میکند، اگر بستهبندی وجود نداشته باشد مواد غذایی و کالاهای دیگر در حین جابجایی، بارگیری و انبارش، دچار آسیب شده و علاوه بر ایجاد ضایعات کمی و کیفی، کاهش سطح بهداشت و اطلاعات مورد نیاز برای مصرف و یا نگهداری آنها را نیز در پی خواهد داشت. استفاده از کارتنهای تاشو (Folding Boxes) محاسن زیادی دربردارد.
بازیابی و بازیافت کارتنها
در اروپا صنایع کاغذ و مقوا، زیرساختهای بسیار قوی و مناسبی برای بازیافت کاغذ دارند. کارتنها و بستهبندیهای استفاده شده از منازل و یا حاشیه شهرها جمعآوری شده و توسط واسطهها به کاغذسازیها به منظور بازیافت ارسال میشوند. در سال 2007 حدود 80درصد کاغذها در اروپا بازیافت و حدود60درصد کارتنهای تولیدشده نیز از کاغذهای بازیافتی تهیه شدند. الیاف چوب دارای قابلیت بازیافت زیاد میباشند البته از آنها به منظور تقویت مقاومتهای ورق و کاغذ استفاده میشود.
جعبههای مقوایی برای کامپوست کردن بسیار مناسب هستند چون مانند الیاف چوب زیستتخریبپذیرند (Biodegradable)، مخصوصا جعبههایی که به این روش بازیافت میشوند با روشهای معمولی، تکنیکی و پاکیزه قابل بازیافت و مصرف مجدد در صنایع کاغذسازی نمیباشند و عمدتا مخلوط با زبالهها یا مواد دیگر میباشند.
انرژی مورد استفاده در تولید کارتن و مقوا
در اروپا تقریبا 50درصد کل انرژی استفاده شده در صنعت خمیر، کاغذ و مقوا براساس زیست تودهها (Biomass) است. به وسیله فرآوردههای جانبی چوب، انرژی تجدیدپذیر به شکل برق و بخار برای فرایندهای تولید مهیا میشود. این صنعت بزرگترین تولیدکننده و مصرفکننده انرژی براساس زیست تودهها بهشمار میرود، بنابراین 25درصد کل اعضای اتحادیه اروپا از استفاده از منابع غیرتجدیدشونده مانند نفت، سوختهای فسیلی، زغالسنگ یا گاز اجتناب میکنند. این بدان معناست که این صنعت از نظر انتشار کربن دارای راندمان بسیار مناسبی است به طوریکه از سال 1990 انتشارات گاز CO2 در تن حدود 29درصد کاهش یافته است. بیش از 90درصد کارخانجات اروپا از مولدهای تولید نیروی ترکیبی حرارت و الکتریسته (Combined Heat & Power-CHP) اساسا بر پایه زیست توده و گاز طبیعی استفاده میکنند. ترکیب توام تولید الکتریسیته و حرارت کاهش مصرف سوخت را تا حدود 30 تا 35درصد در مقایسه با تولید جداگانه دربر خواهد داشت.
زیست توده، تولید کاغذ و مقوا یا تولید انرژی
در نگاه اول، آسانترین راهحل برای پاسخگویی به تقاضای انرژی، سوزاندن چوب به منظور تولید انرژی است. این راهکار به اندازه کافی موثر و کارآمد نیست، چون سبب فشار بیش از حد به جنگلها شده و هزینههای بیشتری را به وجود میآورد. اما استفاده از چوب بهعنوان مواد اولیه صنایع کاغذ و مقوا چهار برابر ارزشافزوده بیشتر و شش برابر تولید اشتغال بیشتری نسبت به بخش تولید انرژی با سوزاندن چوب مینماید.
مصرف آب در تولید کاغذ و مقوا
آب یکی از عوامل ضروری تولید کاغذ و مقوا است. آب بهعنوان عامل پیوند بین الیاف در فرایند تولید عمل کرده و برای انتقال، تمیز کردن، بهعنوان حلال، حامل انرژی به شکل بخار و مورد استفاده در واحدها و سیستمهای خنککننده به کار میرود. آب مورد نیاز معمولا از منابع سطحی و رودخانهها یا دریاچهها تامین میشود. 95درصد آب مورد مصرف صنایع تمیز و پاکیزه بوده و دوباره مورد استفاده قرار خواهند گرفت. در کارخانهها تمام پسابها قبل از برگشت داده شدن به محیطزیست بر طبق استانداردها و قوانین اروپا پاکسازی میشوند. کارخانهها همواره با نگاهی به مسایل اقتصادی و محیطزیستی، سعی بر کاهش میزان آب مورد مصرف در فرایندهای تولید دارند. همچنان که در سی سال گذشته مصرف آب حدود 3/2 کاهش پیدا کرده است.
مدیریت پایداری جنگلها
مواد اولیه کارتنها، ورق کارتن ساخته شده از الیاف چوب است. در اروپا 80درصد چوب استفاده شده برای ساخت کاغذ و مقوا از جنگلهای اروپایی آورده میشوند. شاید مقداری هم از جنگلهای گرمسیری، مناطق حارۀ خارج از اروپا و جنگلهای بارانی مورد استفاده قرار گیرند.
جنگلهای اروپایی مورد مصرف ساخت کاغذ و مقوا بسیار پایدار و مدیریت شده هستند. هر سال رشد تازه افزوده شده چوبهای قطع شده، حدودا معادل مساحت 5/1 میلیون زمین فوتبال است. جنگلها بهطور طبیعی زادبوم و مسکن اصلی بسیاری از گونههای گیاهی و جانوری هستند. مدیریت جنگلها برای تولید چوب، فرصت فعالیتهای اقتصادی و منافع مالی زیادی برای صاحبان جنگلها و جمعیت اهالی بومی دربر خواهد داشت. صاحبان جنگلها و متصدیان به دقت جنگلهایشان را مدیریت میکنند. گواهینامههایی همچون PEFC (برنامهریزی برای گواهی طرح جنگلها) وFSC (انجمن نظارت بر جنگلها) را میتوان نمونههایی از این فعالیتها در نظر گرفت.
یک رشته از گواهینامههای حفاظتی، قابلیت پیگیری هر مرحله از فرآوری چوب را ممکن میسازد. اگرچه سالها متصدیان جنگلها قادر بودند توضیحات لازم برای پیگیری کامل چوبهای استحصال شده از جنگلها و منابع قانونی را ارایه نمایند.
تغییرات اقلیمی
جنگلها نقش با اهمیتی در کاهش تغییرات آبوهوا دارند. جنگلها منابع مواد اولیه قابل رشد و قابل استفاده و تجدیدپذیر و قسمتی از چرخه طبیعت هستند. دیاکسید کربن توسط درختان در حال رشد جذب شده و توسط ریشه و کنده درخت در زمین تثبیت میشوند. الیاف چوب از جنگلها که تبدیل به کارتن میشوند کربن را در محصول تبدیل شده حفظ میکنند. کارتن به علاوه کارتنهای بازیافت شده کربن حاوی خود را نگه داشته و از انتشار و برگشت آن به جو اتمسفر جلوگیری میکنند. بنابراین محصولات کارتن و مقوا راهحل مناسبتری نسبت به مواد اولیه فسیلی در بستهبندیها به حساب میآیند.
ردپای کربن (CO2)
در سال 2008، Pro Carton نماینده صنایع کارتن و مقوای اروپا، یک میزان متوسط از اثر به جای مانده از کربن را از ابتدای جنگل تا درب خروجی محل تبدیل کارتن محاسبه کرد. این محاسبات نشان داد که کربن انباشته شده در محصولات کارتن 1474 کیلوگرم در تن و انتشارات CO2 فسیلی از محصولات کارتن تولید و تبدیل شده حدود 964 کیلوگرم در تن میباشد. این مقادیر در مقایسه با مقادیر اندازهگیری شده در سال 2005 حدود 7درصد بهبود را در اثرات صنعت بر محیطزیست نشان میدهد.
فرایندی که به موجب آن درختان کربن را جذب و ذخیره میکنند تحت عنوان کربن حاصل از فعالیت موجودات زنده یا کربن بیوژنیک (Biogenic) اندازهگیری میشود. انستیتوی تحقیقات محیطزیست سوئد در پی یافتن ارتباطی بین جنگلها و کارتنهای مورد استفاده در بستهبندیها، به منظور توسعه راهبردی برای جریان بیوژنیک از محصولات کارتن به کربن بجای مانده در کارتنها است. گزارش این انستیتو نشان میدهد که تقاضای مصرفکننده برای کارتن، تقاضای مصرف چوب (الیاف چوب برای تولید کاغذ و مقوا) را نیز برمیانگیزد که در نتیجه نیاز به مدیریت پایدار جنگلها را تقویت مینماید. این انستیتو گزارش میدهد که جداسازی خالص کربن بیوژنیک در جنگلها (بهطور مثال برداشت از اتمسفر) حدود730کیلوگرم برای CO2 معادل یک تن کارتن است. بنابراین انتخاب کارتن بهعنوان مواد اولیه جذب CO2 را برای تهیه یک ماده اولیه تجدیدپذیر تقویت میکند. انتشار 964 کیلوگرم در هر تن CO2 حاصل از سوخت فسیلی از تولید کارتنها به شکل معناداری با جداسازی 730کیلوگرم در تن کربن بیوژنیک جبران میشوند.
بدون بستهبندی دسترسی مصرفکنندگان و استفاده از اغلب محصولات که امروزه قابل دسترسی هستند، ممکن نخواهد بود. کارتنهای تاشو (Folding Carton) یکی از بستهبندی بسیار متنوع به حساب میآیند.
کارتنها برای بستهبندی طیف وسیعی از محصولات از مواد غذایی، محصولات غیرغذایی تا مواد دارویی و غیره به کار برده میشوند. در اروپا 40درصد کارتنهای تاشو برای محصولات غیرغذایی و 60درصد برای کاربردهای غذایی و غیره به کار میروند.
راهکارهای نوین بستهبندی با طراحیهای چشمنواز کارتنها، این اطمینان را میدهد که تنها انتخاب طبیعی در قفسه سوپرمارکتها کارتن است. تنوع و انعطافپذیری بستهبندی کارتن برای توسعه محصولات بستهبندی شده نیز بسیار ایدهآل و مطلوب است.
– طرحهای خلاقانه و نوآوریهای جدید در چاپ، سطوح چاپی و شکل ساختار آنها.
– تهیه و ساخت نمونه اصلی (Prototype) با سرعت و با دقت بالا.
– انعطافپذیری بسیار بالا در طراحی و ساخت.
– زمان تولید کوتاه و قابلیت تغییر برنامه تولید با توجه به حجم و مقادیر تولید.
– کارایی و راندمان مطلوب در پالتایز کردن، جابجایی و انتقال و انبارش کارتنها و اشغال فضای کمتر و درنتیجه کاهش هزینههای جابجایی و حملونقل.
ساختار، جنس، طراحی و گرافیک کارتن میتواند ارزشافزوده بالایی ایجاد نموده و کمک فراوانی به توسعه و رشد نام تجاری بنماید و ذهنیت بالایی در افکار مشتری زمانی که برای خرید به محل عرضه کالاها مراجعه میکنند ایجاد کند. نتایج یک بررسی که اخیرا توسط موسسه TNS Dimarso انجام شده نشان میدهد که بستهبندی کارتن بسیار مطلوبتر از بستهبندیهای دیگر است.
مصرفکنندگان کارتن را دوست دارند
کارتنها توسط مصرفکنندگان شناخته شده و مورد دوست داشتن واقع میشوند. تحقیقات نشان میدهد که یک استنباط احساسی و پاسخ گرم درخصوص احساس بین مصرفکنندگان و کارتن وجود دارد. همچنین بررسیها نشان میدهد که مصرفکنندگان قدر کارتنهایی را که از منابع طبیعی و تجدیدپذیر که به آسانی قابل بازیافت هستند تولید میشوند را میدانند و به آنها احترام میگذارند. آنها به راحتی قابل باز شدن(easy to open) بوده و به راحتی مجددا بسته شده و قابل انبارش میباشند. همچنان اطلاعات مورد نیاز مصرفکنندگان در طی یک فرایند چاپی روان و نرم بهطور خوانا و دقیق روی کارتنها چاپ شده است که این امر از نظر فروشندگان قدیمیتر بسیار با اهمیت است.
ایجاد ارزشافزوده
کارخانههای تولید کارتن، کاغذ و مقوا بهطور پیوسته همواره در حال بررسی فنآوریهای جدید بهمنظور افزایش راندمان و کارایی بستهبندیهای کارتن و مقوایی هستند تا بتوانند پاسخگوی نیازمندیهای بازار و مصرفکنندگان باشند. کارخانههای ساخت مقوا همواره در تلاش هستند تا با بهبود مستمر در فرایندهای تولیدی خود با مصرف چوب و انرژی کمتر راندمان مواد اولیه و محصولات تولیدی خود را افزایش دهند. کنترل کامپیوتری فرایندها و پایش کیفیت به صورت on line سبب افزایش کمیت، کیفیت و سازگاری بیشتر فرایندها شده است. استراتژی استفاده بیشتر از کاغذهای سبکتر، کاهش استفاده از منابع طبیعی و کاهش ضایعات همچنین استفاده از فنآوریهای جدید در قسمتهای سختافزاری مانند قسمت شکلگیری (Forming) و پرس کاغذ (Press Section) استفاده از مواد شیمیایی و روشهای مختلف پوششدهی (Coating)، سبب افزایش مقاومتهای خشک و تر کاغذ و مقوا و بعضا بهبود خواص ظاهری و چاپپذیری آن میشود.
صنایع ساخت کارتن با در نظر گرفتن راهکارهایی همچون کاهش ضایعات (مواد اولیه، در حین ساخت و محصول) و تحت کنترل درآوردن فرایندهای تبدیل و چاپ، همواره در پی افزایش سودمندیهای حاصل از بهینهسازی این فرایندها هستند. تولیدکنندگان کارتن میتوانند به سرعت و با انعطافپذیری بسیار، طرحهای جدید و ایدههای نو به بازار ارایه دهند و یا با فنآوریهای جدید چاپ مانند تصویربرداری دیجیتال، فرایند چاپ مستقیم از کامپیوتر به کلیشه یا زینک و یا استفاده از سیستم چاپهای سریع به فواید زیاد ازجمله کاهش هزینهها همراه با سرعت عمل بالا دست یابند.
تولیدکنندگان کارتن با بستهبندیهای جدید و مبتکرانه همواره کمک زیادی به مصرفکنندگان در استفاده از محصولات مینمایند.
بهطور مثال:
– قوطیهای نوشیدنی میتوانند بهصورت یک کارتن چندتایی در یخچال نگه داشته شوند تا در هنگام مصرف خنک باشند.
– غذاهای آماده میتوانند از یخچال یا فریزر خارج شده و در یک مایکروویو گرم و سپس مصرف شوند.
– کارتنهای مورد مصرف در صنایع غذایی میتوانند به نشانگرهایی مجهز شوند که مدت زمان نگهداری و یا میزان تازگی محصولات را نشان دهند.
– کارتنهای دارویی حاوی یک میکروتراشه، آنتن الکترونیکی و مرکب حساس بهترین زمان و تاریخ مصرف دارو را نشان میدهند.
– کارتن دارو میتواند با جمعآوری بازخورد بیماران بعد از پایان دوره درمان و تجزیه و تحلیل آن توسط بیمار، مشاور پزشکی و یا تولیدکنندگان مربوطه کمک شایانی به آنها بنماید.
– کارتنهای قابل ردیابی و مجهز به سیستمهای RFID و دارای ایمنی بالاتر در بستهبندیهای اقلام ارزشمند و حساس بسیار کارآمد و موثر هستند.