علیرضا محمدلو: مدرس مؤسسه آموزش عالی ساعی گرگان
الناز قلندری: دانشجوی کارشناسی پیوسته مهندسی چوب و کاغذ مؤسسه ساعی گرگان
چكيده
طراحی بسته بندی عامل تأثیرگذار در فروش هر محصولی است که باید مطابق با سلیقه مخاطبانش به انجام برسد. در این مقاله به معرفی مقوای توپر مطابق با الزامات، استانداردها و کاربردی که امروزه در صنعت بسته بندی دارد، پرداخته شده است. بنابراین، استفاده از مواد اولیه مناسب و مطابق با استانداردهای معتبر نیز یکی از الزامات مهم میباشد. موادی که در سطوح مختلف بسته بندی اعم از اولیه، ثانویه و تکمیلی یا توزیعی بیشترین مصرف را در صنایع مختلف تولیدی اقلام دارد. اطّلاع داشتن از ویژگیهای این مواد و فرآیند تولید آن در هنگام انتخاب و مصرف برای بسته بندی اقلام مختلف، تولیدکنندگان محصولات را برای عرضه با کیفیت خوب راهنمایی مینماید.
معمولاً وزن پایه انواع مقوا بیشتر از 150g/m2 است. البته استثناهایی نیز وجود دارد مثل بسیاری از مقواهای روکش و لایه میانی کنگرهای که میتواند وزن پایه کمتر از100g/m2 داشته باشد.
مقوای ساده(لاینر بورد) مقوای نسبتاً سبک وزنی است که معمولاً به عنوان لایه های بیرونی مقوای کنگرهای و به عنوان بسته بندی مصرف میشود سازمان بین المللی استاندارد [3](ISO) این مرز را وزن پایه(گرماژ) 224g/m2)) تعیین کرده است. در نتیجه موادی با وزن پایه بیش از این مقدار، مقوا به شمارمی آیند.
واژه هاي كليدي
مقوای توپر، بسته بندی، فوردرنیر و کاغذ.
1- مقدمه
از اوایل قرن هجدهم میلادی، از نوعی مقوا استفاده می شد که از تکّه های الیاف کنف درست میکردند. استفاده از این نوع مقوا تا جنگ جهانی دوم نیز معمول بود. این نوع مقواها، بسیار محکم و سخت بوده و به آسانی از دیگر مقواها تمیز داده میشوند(برای صحافی کار برد دارند). امروزه اغلب جلدها از مقوا ساخته میشوند. مقوای استاندارد به سنگینی 205g/m2 است؛ اما انواعی در گستره 112 تا 439g/m2 نیز تولید و به بازار میآید]1[.
مقوای توپر از ابتدا برای بسته بندی هایی که جهت نقل و انتقال بوده، مورد استفاده قرار میگرفت. این مقوا سفت، ترد، شکننده و مقاوم در برابر آب(ولى نه رطوبت ناپذير کامل) و ضخامت آن از 8/0 تا 4 یا 5/4 میلیمتر و وزن پایه آن از 550 تا 3000 گرم بر متر مربع میباشد. مقوای توپر همچنین چندین مرحله پوشش دهی میشود. این مقوا بیشترین ضخامت را زمانی دارد که از دو یا چندین لایه کاغذ و مقوا با هم استفاده شود. هدف از این کار، بهبود مقاومت مورد نیاز برای کاربرد نهایی محصول است. از سوی دیگر، برخی از ویژگیهای ظاهری این مقوا عبارتند از: سفیدی، برّاقیّت، رنگ و گاهی نیز درخشش. البته مات بودن مقوا هم مهم است؛ اما هرگز به طور قطعی مورد ملاحظه قرار نمیگیرد زیرا همه ی مقواها، ذاتاً مات هستند. در هر حال، اگر قرار باشد یک مقوای جعبه سازی چندلا ظاهر خوبی داشته باشد، لایه های بیرونی آن باید به اندازه کافی مات باشند تا لایه های پرکننده ی تیره تر را مخفی نگه دارند. در مورد خواص ظاهری مقوا، مشخصات منحصر به فردی وجود ندارد]1[.
مقوای توپر به وسیله یک ماشین چند لایه بزرگ ساخته میشود که در این ماشین، میتوان از چندین توری شکل گیری فوردرنیر و یا ترکیبی از روش های شکل گیری استفاده نمود.