با افزايش مداوم جمعيت دنيا نياز به مواد غذايي، روز به روز با سرعتي شگرف، افزايش می‌يابد. براساس اطلاعات سازمان خواروبار جهاني (F.A.O) جمعيت جهان تا سال 2030 به بيش از 8 ميليارد نفر خواهد رسيد که مسلما تامين مواد غذايي اين جمعيت نياز به کوشش و پيگيري جدی در زمينه کشاورزي و علوم وابسته دارد. براساس برآوردهاي موجود، تا سال 2030 مقدار توليد محصولات غذايي در کشورهاي در حال توسعه باید 70درصد بيشتر از توليد فعلي آن باشد تا بتواند متناسب با جمعيت رو به رشد حرکت کرده و به درستي جوابگوي نيازهاي آنها باشد. اتلاف محصولات کشاورزي موجب خارج شدن بخش قابل توجهي از توليدات کشاورزي از چرخه توليد تا مصرف شده به گونه‌ای که براساس آمارهاي موجود به‌طور متوسط 35درصداز محصولات کشاورزي در ايران، در مراحل گوناگون از بين می‌رود که اين میزان پاسخگوی نیاز غذایي 15 تا 20 ميليون نفر از جمعيت کشور است.
ضايعات کشاورزي در سه مرحله پيش از برداشت، برداشت و پس از آن روي می‌دهد، ولي بخش اصلي ضايعات مربوط به مراحل برداشت و پس از آن تا مرحله مصرف است. کاهش ضايعات پس از برداشت محصولات باغباني، موثرترين راه در استفاده حداکثری از فضاي مورد نياز براي توليد و افزايش دسترسي به غذا محسوب می‌شود.
يکي از ميوه‌هایي که حاوي مقادير بالاي ترکيبات آنتي‌اکسيدان مثل آنتوسيانين، فلاونوئيدها و ترکيبات فنولي بوده و طعم و مزه بسيار مطلوب و بي‌نظيری دارد، توت‌فرنگي است که می‌تواند در برابر راديکال‌های آزاد مقاومت ايجاد کرده و از سرطان و بیماری‌های قلبی و عروقی نیز پیشگیری نماید ولی متاسفانه این محصول ارزشمند به دلایلی که در ادامه توضیح داده خواهد شد ضایعات زیادی دارد.
توت‌فرنگي در ميان ميوه‌های مناطق معتدله، يک ميوه بي‌نظير به‌شمار رفته و در فصل بهار زودرس‌ترين ميوه در بازار است و با تولید در گلخانه‌ها به میوه‌ای چهارفصل تبدیل شده است. توليد جهاني اين محصول 5/2ميليون تن در سال است که 6 کشور آمريکا، اسپانيا، ژاپن، ايتاليا و لهستان و کره‌جنوبي بيش از 70درصد از توليد جهاني آن را به خود اختصاص داده و امروزه 50درصد از توليد جهاني آن به مناطقي با زمستان‌های ملايم اختصاص دارد. کشور ايران نيز با دارا بودن شرايط اقليمي منحصربه‌فرد می‌تواند در آينده‌اي نزديک به‌عنوان يکي از توليدکنندگان عمده جهانی این محصول مطرح شود.
براساس آمار وزارت جهادکشاورزی، تولید سالانه توت‌فرنگی در سراسر کشور حدودا 50هزار تن است (مقام شانزدهم جهان) که بیش از 70درصد تولید آن در استان کردستان انجام می‌شود. از عوامل بسيار مهم براي موفقيت در امر بازاريابي توت‌فرنگي داشتن برنامه موثر در کنترل کيفي محصول است که بايد از مزرعه آغاز شده و تا عرضه محصول به بازار ادامه يابد.
توت‌فرنگي به‌دليل شدت تنفسي بالا، ساختار آسيب‌پذير ميوه و حساسيت به پوسيدگي‌های قارچي، ميوه‌ای بسيار فسادپذير است. اين ميوه، برخلاف بسياري از ميوه‌ها، برای داشتن بهترین کیفیت عطر و طعم باید کاملا رسيده برداشت شود. ساختار توت‌فرنگي به دلیل داشتن پوشش نازک و نرم و همچنين گوشت نرم طوري است که آن را در مقابل فساد، ضربه‌ها و فشار آسيب‌پذير می‌سازد. ضایعات توت‌فرنگي در اثر چند عامل عمده ايجاد می‌شود:
1) ضربات مکانيکي در زمان برداشت و حمل‌ونقل:
توت‌فرنگی به صدمات و ضرب‌ديدگي‌های هنگام و پس از برداشت بسيار حساس است. بررسي‌های انجام شده در مورد علل ضايعات اين محصول نشان می‌دهد که بخش عمده صدمات و ضرب‌ديدگي‌ها در مزرعه و در طول برداشت و بسته‌بندي پيش می‌آيد. اينگونه آسیب‌دیدگي‌ها می‌تواند ميوه را مستقيما دچار ضايعه کرده و درنتيجه حساسيت ميوه را نيز به کپک خاکستري افزايش دهد. دقت در بسته‌بندي و برداشت در شرايط مطلوب می‌تواند باعث کاهش صدمه و فساد محصول شود.
2) فساد:
کپک خاکستري يا بوتريتيس که توسط قارچ Botriytic Cinerea ايجاد می‌شود از مهمترين قارچ‌های فاسدکننده توت‌فرنگی بوده و بيش از 50درصد ضايعات توت‌فرنگی به اين قارچ مربوط می‌شود. اين میکروارگانیسم می‌تواند داخل غنچه‌ها شده و تا زمان رسيدگي به‌صورت غيرفعال در داخل ميوه باقي بماند و يا اينکه از راه زخم در حين برداشت و يا عمليات پس از آن ميوه را آلوده سازد.
3) دمای عرضه و نگهداری:
يکي از عوامل بسيار مهم در کاهش فساد و پوسيدگي ميوه توت‌فرنگی دما است، به دليل فعاليت فيزيولوژيکي بسيار زياد اين محصول، در صورت نگهداري در محيط گرم به سرعت از مرحله رسيدگي به مراحل رسيدگي بيش از حد و پيري می‌رسد.
4) انتخاب مرحله رسيدگي مناسب:
اهميت زیادی در کاهش ضايعات ناشي از پيري، نرمي و رسيدگي بيش از حد اين محصول دارد. توت‌فرنگی براي داشتن بهترين کيفيت بايد کاملا رسيده برداشت شود. رنگ ميوه‌ها در زمان برداشت بايد کاملا يکنواخت باشند (معمولا حداقل سه‌چهارم از سطح ميوه باید رنگ قرمز خود را آشکار سازد).
کاهش کيفيت توت‌فرنگی (به‌دليل ايجاد پوسيدگي‌های قارچي) وقتي با از دست دادن آب، نرمي و ضربه ديدن ميوه در طول فرآيند جابجايي و حمل‌ونقل همراه می‌شود، ممکن است باعث از بين رفتن بيش از 40درصد ميوه پيش از رسيدن به دست مصرف‌کننده شود.
