Saabira Chaudhuri در مقاله‌ای که به تازگی در مجله Wall Street Journal با عنوان “IKEA Can’t Stop Obsessing about its packaging” چاپ شده است، درمورد شیوه‌های مختلف بهینه‌سازی بسته‌بندی و نحوه استفاده شرکت لوازم‌خانگی سوئدی IKEA از آن در جهت کاهش ضایعات و افزایش بهره‌وری صحبت می‌کند.
شعار Peter Agnefjäll مدیر عامل شرکت IKEA ساده است: «ما از هوا متنفریم»؛ این شعار در واقع اشاره به اصولی دارد که ما برای راهنمایی و ارایه مشاوره در مورد بسته‌بندی در Chainalytics به آن پایبندیم.
شرکت IKEA ارزش واقعی بسته‌بندی را می‌داند. مواجهه مستقیم با مساله بسته‌بندی و تلاش برای حل مسایل مربوط به آن از سوی شرکت IKEA بسیار تحسین‌برانگیز و الهام‌بخش است. بهینه‌سازی بسته‌بندی نیاز به کسب مهارت و درک درستی از زنجیره تامین و توزیع دارد و این برای برخی از شرکت‌ها کار ساده‌ای نیست.
نکته شگفت‌انگیز آن است که تغییرات کوچک لحظه‌ای که گاه تنها به اندازه یک اینچ هستند می‌توانند زنجیره تامین را به کلی تغییر داده و موجب میلیون‌ها دلار صرفه‌جویی شوند. بسیاری از شرکت‌ها فرصت‌های کشف‌نشده به ظاهر ساده‌ای دارند و فقط باید از این فرصت‌ها استفاده کنند.
تاثیرات مستقیم بسته‌بندی بر زنجیره تولید و توزیع
مزایای بسته‌بندی بهینه‌سازی‌شده در سراسر چرخه توزیع کاملا قابل مشاهده است. هنگام کار با بستهبندیهای اولیه، تغییرات ساختاری می‌تواند موجب بهینه‌سازی جعبه‌ها شده که کالاهای آماده انباشت بیشتری را در یک پالت و محصولات بیشتری را در محفظه و کانتینر جای می‌دهند. علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه‌های بالقوه که می‌تواند مصرف مواد اولیه مورد نیاز برای بسته‌بندی شود، صرفه‌جویی‌های بیشتری ناشی از کاهش هزینه‌های حمل و انبارداری نیز اتفاق می‌افتد.
برای نشان دادن اینکه چگونه بهینه‌سازی‌های جزیی در بسته‌بندی به سرعت با زنجیره تامین ترکیب می‌شوند، می‌توانیم تغییراتی که یکی از مشتریان ما در بسته‌بندی اولیه پیتزای نیمه‌آماده خود ایجاد کرد را بررسی کنیم.
بسته‌بندی پس از طراحی مجدد موجب کاهش ابعاد و رسیدن آن‌ها به ۸/۱×۸/۱×۳۲/۱ شد. این تغییرات تا حدی ناچیز است که مصرف‌کننده قادر به تشخیص آن نیست و تغییر بزرگی محسوب نمی‌شود. اما کارفرما متوجه شد که با همین تغییر جزیی چند دقیقه‌ای، سالانه حدود ۶۰۰ هزار دلار از هزینه‌های مربوط به بسته‌بندی کاهش یافت و در آن صرفه‌جویی شد.
برخی بازدهی‌ها به‌طور مستقیم از این تغییرات به دست آمد. به‌طور مثال:
- ۱۳۳ کامیون کمتر در هر سال
- حذف ۶۶۵۰۰ مایل از حمل‌ونقل
- کاهش ۱۳۳۰۰۰ دلاری هزینه حمل‌ونقل
- مصرف ۹۵۰۰ گالن کمتر از سوخت دیزل در هر سال
- بیش از ۱۷۵۰۰۰ دلار کاهش هزینه مواد اولیه
- حذف ۱۴۶ تن مواد اولیه کاغذی و مقوایی
برای صرفه‌جویی بیشتر و بهتر، لازم است تیم تبلیغات و فروش را آموزش دهید
تمرکز بخش تبلیغات شرکت‌ها بیشتر روی توسعه بسته‌بندی به صورتی است که باعث دیده شدن محصول در قفسه‌های فروشگاه شده و مشتریان را جذب کند. طراحان گرافیک و مدیران برندها معمولا به بهینه‌سازی بسته‌بندی برای زنجیره تامین توجهی نمی‌کنند و یا از نظر آن‌ها این کار کم‌ارزش و بیهوده است. با توجه بیش از حد به افزایش فروش و شناخته شدن برند، تاکید زیادی روی توزیع فیزیکی یا بهبود فضای قرار گیری در کامیون وجود نخواهد داشت.
به همین دلیل، فرصت و حتی می‌توان گفت مسوولیتی برای متخصصان بسته‌بندی و زنجیره تامین وجود خواهد داشت که بخش‌های فروش و تبلیغات را از اهمیت بسته‌بندی ساختاری و بهینه‌سازی آن برای استفاده از مزایای کاهش هزینه‌های زیادی که به دنبال خواهد داشت، آگاه کنند. روز به روز شرکت‌های بیشتری قدرت را در اختیار مدیران زنجیره تامین قرار می‌دهند؛ چراکه اهمیت نقش حیاتی توزیع و رقابتی که در این راستا در جریان است را شناخته‌اند.
مهندسی هزینه ها بیرون از چرخه توزیع
ما در Chainalytics به تاثیراتی که تغییرات کوچک در بسته‌بندی روی خط تولید می‌گذارد توجه ویژه‌ای داریم. اما نقطه جالب جایی است که بهینه‌سازی‌های بسته‌بندی شروع به تاثیرگذاری مستقیم در طراحی محصول می‌کنند و با آن ترکیب می‌شود.
شرکت IKEA هر سال ۲/۱میلیون یورو صرفه‌جویی می‌کند؛ زیرا مهندسان این شرکت دریافته‌اند که مبل Ektorp را می‌توان به قسمت‌های کوچک تقسیم کرد که با این کار ابعاد بسته‌بندی 50درصد کاهش می‌یابد. این مثال بسیار مناسبی است برای نشان دادن این واقعیت که چگونه گنجاندن دورنما و برنامه‌های آینده چرخه توزیع در ابتدای شروع روند توسعه، می‌تواند مزایای بسیاری داشته باشد. به گفته مقاله چاپ شده در مجله Wall Street «شرکت IKEA هرروزه محصولات بیشتری تولید می‌کند که در آغاز طراحی و پیش از شروع روند کار طراحی و تولید بسته‌بندی به آن فکر می‌کند.»
ما به این کار در Chainalytics «طراحی برای توزیع» می‌گوییم. این طراحی نتیجه مستقیم توجه به زنجیره تامین پیش از شروع روند توسعه طراحی است. عنصر قابل توجه دیگر در نگرش «طراحی برای توزیع»، مهندسی نیازهای محصول و بسته‌بندی به‌طور همزمان برای سالم ماندن محصولات در حین حمل‌ونقل است.
آسیب در حین حمل‌ونقل می‌تواند باعث افزایش هزینه‌های زنجیره تامین شود و پیامدهای خدماتی مضری نیز داشته باشد. رویکرد مهندسی ترکیبی باید در حین توسعه محصول وقوع پذیرد و سختی محصول و خطراتی که حین توزیع ممکن است برای آن وجود داشته باشد در نظر گرفته شود تا بهترین تجربه را برای مصرف‌کنندگان پدید آورد.
برای مثال Chainalytics به یک شرکت پرینت سه‌بعدی با نام Stratasys کمک کرد تا صدمات ناشی از حمل‌ونقل را برای چاپگر موجود به حداقل برساند. این کار با بررسی و پرداختن به طراحی محصول و بسته‌بندی آن به‌طور هم زمان و با شروع روند توسعه امکان‌پذیر است. با این کار ما موفق شدیم واحد حمل‌ونقل را بهینه‌سازی کرده، خطرات احتمالی را کاهش داده و از رضایت مشتری اطمینان حاصل کنیم. به همین دلیل نیز تا به حال هیچ آسیب یا بازگشت دستگاهی گزارش نشده است.
کاهش هزینه و صرفه‌جویی تنها مزیت بهینه‌سازی بسته‌بندی نیست
یکی دیگر از مزایای نامحسوس و غیرمستقیم این بازدهی پایداری آن است. ساختن کسب‌وکاری که صرفا براساس پایداری به عنوان هدف اولیه و برای جذب مخاطب باشد، برای بسیاری از شرکت‌ها چالش‌برانگیز است.
علاوه بر این زنجیره های توزیع سبز و کارآمد منحصربه‌فرد نیستند؛ بلکه متقابلا وابسته هستند. به همین علت می‌توان گفت که پایداری تقریبا همیشه نتیجه خالص و مثبتی است که از بهینه‌سازی بسته‌بندی حاصل می‌شود. به‌عنوان مثال، جعبه پیتزای نیمه آماده‌ای که پیشتر درمورد آن صحبت کردیم علاوه صرفه‌جویی در هزینه‌های بسیار زیاد، موفق شد که از انتشار گاز CO2 تا ۱۰۰ تن جلوگیری کرده و سالانه حدود ۳۰۰۰ درخت را نجات دهد.
این تصمیم شماست که با صرفه‌جویی و پس‌انداز خود چه می‌کنید
یکی از موارد قابل توجه درمورد صرفه‌جویی شرکت IKEA این است که درباره چگونگی استفاده از پس‌اندازهای به دست آمده از بهینه‌سازی بسته‌بندی فکر می‌کند: شرکت IKEA پس‌اندازها را دوباره به‌طور مستقیم برای مشتری خرج می‌کند که باعث به وجود آمدن یک مزیت قابل رقابت در بازار برای آن‌ها است. کاهش ابعاد بسته‌بندی مبل Ektorp به شرکت این اجازه را داد که قیمت فروش این محصول را نیز تا ۱۴درصد کاهش دهند. این کار برای شرکتی که مصرف‌کنندگان آن به قیمت‌ها بسیار اهمیت می‌دهند و ترجیح می‌دهند بدون آن که کیفیت محصولات پایین بیاید پول کمتری برای خرید آن‌ها بپردازند، بسیار مفید است.